34. Sprzężenie zwrotne pomiędzy stanami pewności i niepewności siebie wywołane racjonalizmem i realizmem

O przemieszczaniu się pomiędzy naszymi stanami psychicznymi wspominałem już w rozdziałach 5, 6, 7, 8, 9 i 13. W tym rozdziale temat przemieszczania się pomiędzy naszymi stanami psychicznymi rozwinę o idee racjonalizmu i realizmu, o których mówiłem w dwóch poprzednich rozdziałach.

Racjonalizm i realizm bowiem pomógł mi uzasadnić pewne ciekawe cechy przemieszczania się pomiędzy stanami psychicznymi. Przede wszystkim racjonalizm i realizm pomógł mi w zrozumieniu, jak może się odbywać przemieszczanie pomiędzy stanami pewności i niepewności siebie.

Na początek, aby wprowadzić nas w temat, przypomnę, skąd wziąłem ideę przemieszczania się pomiędzy stanami psychicznymi? I dalej powiem też trochę o tym, jak tę ideę dalej rozwijałem.

A zatem ideę przemieszczania się pomiędzy naszymi głównymi stanami psychicznymi zaczerpnąłem z enneagramu.

W enneagramie mamy dziewięć typów osobowości.

Każdy z tych dziewięciu enneagramowych typów podlega trzem stanom psychicznym. Są to następujące stany:

• stan typowy (normalny) dla danego typu,
• stres,
• i relaks (czy komfort).

Stan typowy to ten, z którym jest utożsamiany dany typ enneagramu. Jest to nasz główny stan. Stan, który z reguły przewodzi w psychice.

Jednak od czasu do czasu enneagramowe typy pod wpływem różnych czynników mogą przemieścić się do innych stanów psychicznych, czyli mogą przemieścić się albo do stresu, albo do relaksu.

W jaki konkretnie sposób typy enneagramu przemieszczają się podczas stresu i relaksu pokazuje poniższa tabela.

Jak możemy zobaczyć w powyższej tabeli, poszczególne typy enneagramu w stresie lub w relaksie przemieszczają się do innych typów charakterów. Tzn. że w stresie lub w relaksie poszczególne typy zaczynają zachowywać się podobnie do innych typów.

Przemieszczanie zaprezentowane w powyższej tabeli przedstawia również schemat poniżej.

Na tym schemacie, możemy zobaczyć, że poszczególne typy są połączone dwiema strzałkami. W pewnym sensie są one połączone dwukierunkowymi drogami. I jeden pas ruchu na tych drogach oznaczyłem ciemniejszymi strzałkami. A drugi pas ruchu biegnący w przeciwną stronę jaśniejszymi strzałkami. Ma to obrazować to, że:
— jaśniejszy pas ruchu na danej drodze oznaczają przemieszczanie się w relaksie (komforcie),
— ciemniejszy pas ruchu na danej drodze oznaczają przemieszczanie się w stresie.

Oprócz tego, żeby zorientować się, w którą stronę przemieszczamy się w stresie, w którą w relaksie, na poszczególnych strzałkach umieściłem napisy „stres” i „relaks”.

Ogólnie zasadę przemieszczania się pomiędzy stanami psychicznymi w enneagramie schematycznie można przedstawić w ten sposób.

Na powyższym schemacie mamy niepełny trójkąt, który tworzą trzy stan psychiczne, czyli:

• stan typowy,
• stres,
• i relaks (komfort).

Z czasem pod wpływem psychologii jungowskiej postanowiłem powyższy niepełny trójkąt uzupełnić o ideę nieświadomości.

I po wielu przemyśleniach utworzyłem poniższy schemat.

Jak możemy zobaczyć, wcześniejszy enneagramowy schemat pokazujący przemieszczanie się pomiędzy stanami psychicznymi przeszedł sporą ewolucję.

W sumie dokonałem trzech zmian:

1. Do powyższego enneagramowego niepełnego trójkąta, który jest na wcześniejszym schemacie, dodałem drugi trójkąt. W sumie więc powstały dwa trójkąty. Tzn.:
   • trójkąt świadomości, który reprezentuje świadomość,
   • i trójkąt nieświadomości (lub trójkąt komplementarny), który reprezentuje nieświadomość.
2. Dodałem czwarty stan psychiczny, którym jest:
   • stan nieświadomości.
3. Zmieniłem nazwy stanów psychicznych. To, jak zmieniły się nazwy w porównaniu z enneagramem, pokazuje poniższa tabela.

Potem po dalszych przemyśleniach na podstawie powyższego schematu utworzyłem symboliczny model psychiki, który wykorzystuję w mandali charakterów.

Na powyższym schemacie możemy zobaczyć, że przy dwóch punktach znajduje się napis „stan pewności lub niepewności siebie”. Tzn.:
— przy punkcie po prawej
— i przy punkcie po lewej stronie.

W tym rozdziale postaram się odpowiedzieć, dlaczego uznałem, że stany pewności i niepewności siebie mogą występować w dwóch miejscach?

To, jak przemieszczamy się w swoich stanach pewności i niepewności siebie było dla mnie największym dylematem w trakcie rozwoju mandali charakterów. Bardzo długo zakładałem, że analogicznie jak w enneagramie, w jednym stanie możemy przemieszczać się do jednego miejsca.

Mandalę charakterów jednak oprócz enneagramu, zbudowałem również na podstawie „typów psychologicznych” Carla Gustawa Junga oraz systemu starożytnego. W sumie więc mandala charakterów pozwala spojrzeć z szerszej perspektywy na przemieszczanie się pomiędzy stanami psychicznymi.

Bazując więc na mandali charakterów, ciągle dochodziłem do wniosku, że stan pewności siebie czy stan niepewności siebie może być w dwóch miejscach, a nie tylko w jednym. W końcu założyłem, że mamy tu faktycznie do czynienia ze swego rodzaju dwoistością (czy dualizmem) stanów7 pewności i niepewności siebie.

Potem próbowałem, znaleźć jakieś wyjaśnienie, które by ten dualizm uzasadniało. O moich poszukiwaniach piszę między innymi w aktualizacjach 1.23 i 1.24.

W końcu pomocne w wyjaśnieniu dualizmu stanów pewności i niepewności siebie okazały się racjonalizm i realizm, o których pisałem w dwóch poprzednich rozdziałach.

Aby pokazać, jak racjonalizm i realizm jest pomocny, myślę, że najlepiej będzie to zrobić na konkretnym przykładzie jednego z typów charakterów. Wykorzystam do tego przykład typu Wilgotne Powietrze.

Mandala dla Wilgotnego Powietrze wygląda następująco.

W tym momencie interesują nas stany pewności i niepewności siebie. W przypadku Wilgotnego Powietrza jego stany pewności i niepewności siebie znajdują się w punktach:

• Gorący Ogień,
• i Chłodna Woda.

Te dwa punkty leżą na obszarze racjonalizmu. Przedstawia to następny rysunek.

Na powyższym rysunku umieściłem obszar racjonalizmu. Na tym obszarze możemy zobaczyć, różne rodzaje racjonalizmu, o których mówiłem we wcześniejszych rozdziałach.

Oprócz tego umieściłem też półprzezroczysty zarys modelu psychiki. Na połączeniach pomiędzy stanami pewności i niepewności siebie możemy zobaczyć napis: „połączenia pomiędzy stanami pewności i niepewności siebie typu Wilgotne Powietrze”.

Możemy teraz zobaczyć, że w przypadku naszego przykładowego typu Wilgotne Powietrze jego:

• „stan pewności i niepewności siebie” w punkcie Gorący Ogień znajduje się najbliżej napisu — RACJONALIZM, EKSTRAWERSJA,
• „stan pewności i niepewności siebie” w punkcie Chłodna Woda znajduje się najbliżej napisu — RACJONALIZM, INTROWERSJA.

A zatem typ Wilgotne Powietrze ma swoje stany pewności i niepewności siebie w miejscach, gdzie są:
— racjonalizm ekstrawertyczny,
— i racjonalizm introwertyczny.

W takim razie w dalszych rozważaniach dotyczących Wilgotnego Powietrza będą nas interesować te dwa racjonalizmy. Na następnym schemacie więc pozostawiam tylko obszary racjonalizmu introwertycznego i ekstrawertycznego.

Teraz możemy wyraźniej zobaczyć, że stany pewności i niepewności siebie typu Wilgotne Powietrze znajdują się tam, gdzie są:

• Racjonalizm, ekstrawersja — punkt Gorący Ogień,
• Racjonalizm, introwersja — punkt Chłodna Woda.

Teraz widzimy też, że zarówno jeden, jak i drugi punkt „stan pewności lub niepewności siebie” znajduje się na obszarze racjonalizmu.

Różnica pomiędzy jednym a drugim racjonalizmem jest taka, że:
— jeden racjonalizm jest ekstrawertyczny,
— a drugi racjonalizm jest introwertyczny.

I to właśnie jedno z moich wyjaśnień, dlaczego mamy dualizm stanów pewności i niepewności siebie. Jest tak po prostu dlatego, że zarówno stan pewności i niepewności Wilgotnego Powietrza znajduje się na obszarze racjonalizmu.

A zatem kiedy Wilgotne Powietrze przemieszcza się od swojego stanu pewności siebie do stanu niepewności siebie, cały czas porusza się po obszarze racjonalizmu. W obu stanach Wilgotne Powietrze jest cały czas racjonalne. A bycie cały czas racjonalnym ułatwia Wilgotnemu Powietrzu w tym momencie przemieszczanie się pomiędzy swoim stanami pewności i niepewności siebie.

No dobrze, a jak takie przemieszczanie się pomiędzy stanami pewności i niepewności siebie w przypadku Wilgotnego Powietrza może wyglądać?

Jak powiedziałem wyżej, w swoich stanach pewności siebie Wilgotne Powietrze przemieszcza się pomiędzy racjonalizmem introwertycznym i ekstrawertycznym. W takim razie przypomnijmy sobie najpierw, czym jest ekstrawersja i introwersja? W rozdziale 19 ekstrawersję i introwersję podsumowałem w ten sposób.

Ekstrawersja — daje priorytet temu, co dzieje się w świecie zewnętrznym, czyli daje priorytet naszym sprawom i przedmiotom, np.:

• naszym sprawom do załatwienia, rozwiązania, rozpatrzenia itd.
• oraz przedmiotom naszego działania, zainteresowania, potrzeb, dążeń itd.

Żeby załatwić nasze sprawy i zdobyć przedmioty, których potrzebujemy,

• jesteśmy gotowi podjąć ryzyko, jakie się z nimi wiąże,
• aby zyskać szanse i możliwości, które one dają.

Introwersja — daje priorytet temu, co dzieje się w naszym wewnętrznym świecie, czyli daje priorytet nam samym i naszym relacjom, czyli np.:

• naszym osobistym: zainteresowaniom; talentom; umiejętnościom; doświadczeniom; tego, co robimy; pozycji, w której się znajdujemy; itp.
• oraz naszym relacjom: z samym sobą; z innymi ludźmi; z naszym najbliższym otoczeniem;
(Relacjami mogą tu też być: sposoby podejścia do zadań i wyzwań; metody wykonania czegoś; receptury przygotowania czegoś: itd.).

Żeby zabezpieczyć i wypromować nas samych i nasze relacje, jesteśmy gotowi.

• ochraniać i promować nas samych (np. nasze potrzeby, pozycję, talenty, doświadczenie, wiedzę, prawa itp)
• żeby zyskać dobre relacje i być zauważonym i docenionym.

Tak zatem pokrótce przedstawia się ekstrawersja i introwersja. Wróćmy zatem to Wilgotnego Powietrza i jego stanów pewności i niepewności siebie.

Rozważmy może najpierw przypadek, kiedy Wilgotne Powietrze w swoim stanie pewności siebie przemieszcza się do Gorącego Ognia.

Gorący Ogień jest na obszarze racjonalizmu, który wiąże się z ekstrawersją. Ekstrawersja zaś daje priorytet temu, co dzieje się w świecie zewnętrznym. Innymi słowy, w tym miejscu przeważa kierowanie się racjami (czyli racjonalizmem), które dotyczą świata zewnętrznego. Z tego wynika to, że wtedy naszemu przykładowemu typowi Wilgotne Powietrze pewności siebie może dodawać to, że ma jakieś swoje racje, które nadają się do tego, żeby je np. przekazywać innym. Poprzez przekazywanie czegoś innym, mam na myśli to, że Wilgotne Powietrze, chce wywrzeć w ten sposób wpływ na świat, który go otacza.

Wilgotne Powietrze oczywiście spodziewa się tego, że jego racje znajdą u innych uznanie, że przykują ich uwagę, przekonają do czegoś, spowodują ich przychylność, sympatię itp.

W życiu jednak może okazać się, że racje Wilgotnego Powietrza innym nie zawsze będą się podobać. W związku z tym może ono stracić ich przychylność, aprobatę, a czasami nawet i zaufanie. Wówczas Wilgotne Powietrze może stać się niepewne siebie. Znajdzie się ono zatem w stanie niepewności siebie.

Patrząc na schematy, które zamieściłem wyżej, można powiedzieć, że ekstrawertyczny racjonalizm Wilgotnego Powietrza, (który znajduje się w punkcie Gorący Ogień), na ten moment przestanie dodawać mu pewności siebie. Zamiast tego punkt – Gorący Ogień, będzie przynosić typowi Wilgotne Powietrze niepewność siebie.

W takiej sytuacji Wilgotne Powietrze może przemieścić się do punktu Chłodna Woda. I typ Wilgotne Powietrze może w punkcie Chłodna Woda zacząć odbudowywać swoją pewność siebie.

Dla przypomnienia powiem, że:
— punkt Chłodna Woda znajduje się na obszarze występowania racjonalizmu introwertycznego,
— Gorący Ogień zaś znajduje się na obszarze racjonalizmu ekstrawertycznego.

W takim razie Wilgotne Powietrze, kiedy przeniesie się do Chłodnej Wody, może odbudować swoją pewność siebie. Zamienia wtedy racjonalizm ekstrawertyczny na racjonalizm introwertyczny. I wtedy to racjonalizm introwertyczny może przynosić mu pewność siebie. Innymi słowy, wówczas Wilgotne Powietrze kieruje się racjami, które dotyczą jego świata wewnętrznego. Wtedy przykładowo Wilgotnemu Powietrzu pewności siebie może dodawać to, że ma rację w swoim wewnętrznym świecie.

Kiedy Wilgotne Powietrze będzie znajdować się w punkcie Chłodna Woda, (czyli w obszarze racjonalizmu introwertycznego), to może być wtedy zadowolone np. z tego:
— co sobie myśli,
— albo z tego, co sobie robi,
— albo z tego, co sobie robi i myśli w tym samym czasie.

Wilgotne Powietrze więc niejako „przymyka drzwi” do świata zewnętrznego i bardziej skupia się na swoim wewnętrznym świecie. Dzięki temu może swoją pewność siebie odbudowywać. Patrząc na mandalę charakterów, można powiedzieć, że:
— przymyka ono drzwi do punktu Gorący Ogień (racjonalizm pod wpływem ekstrawersji),
— a skupia się na punkcie Chłodna Woda (racjonalizm pod wpływem introwersji).

Dzięki temu może swoją pewność siebie odbudowywać. Mówiąc prosto, jeśli Wilgotne Powietrze nie może mieć racji w świecie zewnętrznym, to za to może mieć rację w swoim wewnętrznym świecie.

W sumie wychodzi na to, że Wilgotne Powietrze,
— będąc w stanie niepewności siebie w punkcie Gorący Ogień,
— może się jednocześnie łączyć ze stanem pewności siebie znajdującym się w punkcie Chłodna Woda.

Analogiczna sytuacja do powyższej występuje również wtedy, kiedy najpierw pewność siebie Wilgotnego Powietrza znajduje się w punkcie Chłodna Woda. Wówczas również coś może spowodować, że Wilgotne Powietrze tę pewność siebie w punkcie Chłodna Woda utraci. Zatem wewnętrzny świat Wilgotnego Powietrza w danej chwili nie będzie w stanie mu tej pewności siebie zapewnić.

Wtedy może się ono przemieścić do Gorącego Ognia i tam tę swoją pewność siebie odbudowywać. I Wilgotne Powietrze będzie czerpać pewność siebie ze świata zewnętrznego, czyli z racjonalizmu ekstrawertycznego.

Jest też jeszcze trzecia możliwość, że Wilgotne Powietrze będzie czerpać pewność siebie jednocześnie z dwóch punktów, czyli z Gorącego Ognia i Chłodnej Wody.

Jak to można wyjaśnić?

Myślę, że w zrozumieniu tego może nam pomóc to, że:

• punkcie — Gorący Ogień — mamy racjonalizm ekstrawertyczny, a
• punkcie — Chłodna Woda — mamy racjonalizm introwertyczny.

Mamy więc racjonalizm introwertyczny i ekstrawertyczny.

A skupiając się bardziej na sednie mamy do czynienia głównie z racjonalizmem. Mówiąc prosto, mamy:

• rację, która wypływa z ekstrawertyzmu, (czyli z dawania priorytetu światu zewnętrznemu),
• i rację, która wypływa z introwertyzmu, (czyli z dawania priorytetu światu wewnętrznemu).

W życiu może to wyglądać tak, że Wilgotne Powietrze będzie jednocześnie skupione na świecie zewnętrznym i wewnętrznym. Na tym, co dzieje się wokół niego i na tym, co się dzieje w jego wnętrzu.

Kiedy tak może być?

Np. wtedy kiedy Wilgotne Powietrze z kimś rozmawia, bawi się czy współpracuje. Wówczas może jednocześnie prowadzić, że tak powiem, dialog zewnętrzny i wewnętrzny. Może zatem np.:

• współpracować z kimś, kto jest na zewnątrz, i ze samym sobą wewnątrz siebie;
• bawić się z kimś w świecie zewnętrznym i jednocześnie bawić się ze swoim wnętrzem;
• dogadywać się z kimś, kto jest na zewnątrz i jednocześnie uzgadniać coś z samym sobą;
• itp.

Taki zewnętrzny i wewnętrzny dialog może oczywiście prowadzić każdy typ charakteru. Wewnętrzny dialog pomiędzy tym, co jest na zewnątrz i wewnątrz nas, może też zachodzić wtedy, kiedy przebywamy sami ze sobą. Np. podczas pracy, zabawy, tworzenia czegoś itp. Wówczas światem zewnętrznym jest jakaś materia, rzecz, maszyna, przyrządy itp., za pomocą których coś robimy. A tak właściwie, z którymi coś robimy, rzeczy te bowiem niejako prowadzą z nami dialog. Kooperują, współpracują, współgrają... z nami.

Wracając to Wilgotnego Powietrza to racje, do których w danym momencie jest przekonane, mogą wypływać:
— zarówno ze świata zewnętrznego (racjonalizm ekstrawertyczny),
— jak i ze świata wewnętrznego (racjonalizm introwertyczny).

Tu można by tu zadać dosyć ciekawe pytanie. Jeśli Wilgotne Powietrze czerpie pewność siebie z dwóch miejsc, to co się dzieje, kiedy w tych dwóch miejscach pojawi się też niepewność siebie? Jak wtedy Wilgotne Powietrze może odbudować swoją pewność siebie?

W tym przypadku odbudowanie pewności siebie jest trudniejsze niż wtedy kiedy niepewność siebie występuje w jednym miejscu. Wówczas niejako nie ma gdzie uciec przed niepewnością siebie. Dlatego niepewność siebie może wtedy opanować Wilgotne Powietrze na dłużej.

Takie sytuacje, kiedy trudno uciec od niepewności siebie, są często niemile widziane przez Wilgotne Powietrze i każdy inny typ charakteru. Jednak sytuacje te są psychice bardzo potrzebne. Ogólnie mówiąc, sytuacje takie zderzają każdy typ charakteru z rzeczywistością. Dzięki temu można mieć bardziej aktualną, realistyczną i racjonalną ocenę sytuacji.

Wracając do przykładu Wilgotnego Powietrza, to dzięki głębokiemu wejściu w stan niepewności siebie staje się ono bardziej racjonalne. A kiedy stanie się bardziej racjonalne, to może mu to pomóc z powrotem odzyskać pewność siebie.

W sumie więc wychodzi na to, że racjonalność może przysparzać Wilgotnemu Powietrzu zarówno pewności siebie, jak i niepewności siebie. Dążenie psychiki Wilgotnego Powietrza do bycia racjonalnym, będzie wpędzać je albo w pewność siebie, albo w niepewność. I będzie się to odbywać niezależnie od tego, czy świadomie Wilgotne Powietrze to lubi, czy nie.

Racjonalność zatem u Wilgotnego Powietrza reguluje jego stopień pewności lub niepewności siebie. Innymi słowy, racjonalność wpływa na tworzenie odpowiedniego balansu pomiędzy stanem pewności siebie i niepewności siebie. Racjonalność dąży do utrzymania tych stanów w równowadze. Ma to na celu to, żeby ta racjonalność – że tak powiem – była najbardziej racjonalna, jak to tylko jest możliwe.

Świadomie przeważnie Wilgotne Powietrze oczywiście wolałoby przebywać w swoim stanie pewności siebie, kiedy to tylko jest możliwe i kiedy byłaby taka ochota i potrzeba. Jednak stan niepewności siebie jest psychice człowieka równie potrzebny, jak stan pewności siebie.

Oczywiście zbyt głębokie i długie wchodzenie w stan niepewności siebie na dłuższą metę również może być bardzo niepożądane. Może to skutkować wieloma problemami. Takimi jak np.:

• trudnościami w przełamaniu przygnębienia, smutku, żalu, wstydu, strachu, stresu…,
• zbyt niską samooceną,
• trudnościami do podejmowania nowych wyzwań,
• itp.

Zatem zbyt duża pewność lub niepewność siebie może zachwiać równowagę w psychice. Szczególnie wtedy, kiedy jeden lub drugi stan jest szkodliwy dla psychiki. Tzn. szkodliwy w tym sensie, że trudno się z niego wydostać, czy go jakoś przerwać.

Podsumowując, stan pewności lub niepewności siebie w przypadku typu Wilgotne Powietrze może przemieszczać się na różne sposoby pomiędzy punktami:
- Gorący Ogień
- i Chłodna Woda.

Innymi słowy, Wilgotne Powietrze może czerpać swoją pewność czy niepewność siebie zarówno od Chłodnej Wody, jak i od Gorącego Ognia.

Ogólnie zatem są takie możliwości:

I mamy tu jeszcze trzecią opcję, że:

W przypadku Wilgotnego Powietrza zatem za pomocą racjonalności można wytłumaczyć to, dlaczego jego stan pewności lub niepewności siebie znajduje się w dwóch miejscach. W dwóch miejscach z osobna albo w dwóch miejscach naraz. Zachodzi tu bowiem swego rodzaju psychiczne sprzężenie zwrotne pomiędzy racjonalnością ekstrawertyczną i racjonalnością introwertyczną.

Doszliśmy więc do bardzo ciekawego zjawiska w naszej psychice, że pomiędzy naszymi stanami pewności i niepewności siebie występuje sprzężenie zwrotne, czy dwoistość lub dualizm. Jak widzieliśmy wyżej, w przypadku Wilgotnego Powietrza to sprzężenie zwrotne zachodzi pomiędzy racjonalizmem ekstrawertycznym i introwertycznym. W przypadku pozostałych typów również mamy do czynienia ze sprzężeniami zwrotnymi. Jednak w przypadku każdego typu te sprzężenia zachodzą pomiędzy różnymi rodzajami racjonalizm lub realizmu. A zatem w przypadku każdego typu można przeprowadzić analogiczne rozważania i jak powyższe rozważania, które dotyczyły Wilgotnego Powietrza.

W takim razie zobaczmy, jak wyglądają sprzężenia zwrotne pomiędzy stanami pewności i niepewności siebie w przypadku każdego typu.

Kwadrat pierwszy:

Kwadrat pierwszy obejmuje typy:

• Wilgotne Powietrze,
• Sucha Ziemia,
• Chłodna Woda,
• i Gorący Ogień.

Typ charakteru — Wilgotne Powietrze

O Wilgotnym Powietrzu była już mowa powyżej, gdyż wykorzystywałem ten typ do rozważań nad stanami pewności i niepewności siebie. Poniżej zamieszczam podsumowanie tego typu, a potem pozostałych typów mandali charakterów.

Mandala dla typu Wilgotne Powietrze wygląda następująco:

Na poniższym schemacie zamieściłem obszar racjonalizmu i na tym obszarze wyróżniłem poszczególne rodzaje racjonalizmu. Możemy też zobaczyć, schematyczny półprzezroczysty model psychiki w położeniu odpowiadającym typowi Wilgotne Powietrze.

W poniższej tabeli zamieściłem główne czynniki, które mają wpływ na stany pewności i niepewności siebie typu Wilgotne Powietrze.

W przypadku Wilgotnego Powietrza zatem stany pewności i niepewności siebie tworzą się pomiędzy punktami:

• Chłodna Woda, gdzie w głównej roli występuje — RACJONALIZM, na który wpływa INTROWERSJA,
• Gorącym Ogniem, gdzie w głównej roli występuje — RACJONALIZM, na który wpływa EKSTRAWERSJA.

Typ charakteru — Sucha Ziemia

Mandala dla typu Sucha Ziemia wygląda następująco:

Typ Sucha Ziemia jest opozycyjny względem typu Wilgotne Powietrze. Na mandali charakterów można zobaczyć, że Sucha Ziemia i Wilgotne Powietrze znajdują się po przeciwnych stronach mandali.

Co z tego wynika?

Stany pewności i niepewności siebie w przypadku obu typów znajdują się pomiędzy Gorącym Ogniem a Chłodną Wodą. Wynika z tego to, że kwadraty, które zawierają w sobie trójkąty świadomości i nieświadomości dla obu typów znajdują się w tym samym położeniu. Różnica jest taka, że odwrócone miejscami są trójkąty świadomości i nieświadomości. Tzn.:
— trójkąt świadomości typu Sucha Ziemia, dla typu Wilgotne Powietrze jest trójkątem nieświadomości,
— a trójkąt nieświadomości Suchej Ziemi, dla Wilgotnego Powietrza jest trójkątem świadomości.

Na poniższym schemacie zamieściłem obszar racjonalizmu i na tym obszarze wyróżniłem poszczególne rodzaje racjonalizmu. Możemy też zobaczyć, schematyczny półprzezroczysty model psychiki w położeniu odpowiadającym typowi Sucha Ziemia.

W poniższej tabeli zamieściłem główne czynniki, które mają wpływ na stany pewności i niepewności siebie typu Sucha Ziemia.

W przypadku Suchego Ognia zatem jego stany pewności i niepewności siebie tworzą się pomiędzy punktami:
— Gorący Ogień, gdzie w głównej roli występuje — RACJONALIZM, na który wpływa EKSTRAWERSJA,
— Chłodna Woda, gdzie w głównej roli występuje — RACJONALIZM, na który wpływa INTROWERSJA.

Typ charakteru — Chłodna Woda

Mandala dla typu Chłodna Woda wygląda następująco:

Na poniższym schemacie zamieściłem obszar realizmu i na tym obszarze wyróżniłem poszczególne rodzaje realizmu. Możemy też zobaczyć, schematyczny półprzezroczysty model psychiki w położeniu odpowiadającym typowi Chłodna Woda.

W przypadku Chłodnej Wody jej stany pewności i niepewności siebie tworzą się w rejonie występowania realizmu. Realizm zaś występuje pomiędzy dwoma funkcjami podstawowymi, jakimi są intuicja i doznanie.

Jest to więc odmienna sytuacja, niż w przypadku wcześniej przedstawionych typów Wilgotne Powietrze i Sucha Ziemia, gdzie ich stany pewności i niepewności siebie tworzą się w rejonie występowania racjonalizmu. A racjonalizm, jak widzieliśmy wcześniej, występuje pomiędzy drugą parą funkcji podstawowych, czyli pomiędzy czuciem i myśleniem.

W poniższej tabeli zamieściłem główne czynniki, które mają wpływ na stany pewności i niepewności siebie typu Chłodna Woda.

W przypadku typu Chłodna Woda stan pewności i niepewności siebie tworzą się pomiędzy punktami:

• Sucha Ziemia — gdzie w znajduje się REALIZM, na który wpływa SPOSTRZEGANIE.
• Wilgotne Powietrze, gdzie znajduje się REALIZM, na który wpływa OSĄDZANIE.

Typ charakteru — Gorący Ogień

Mandala dla typu Gorący Ogień wygląda następująco:

Typ Gorący Ogień jest opozycyjny względem Chłodnej Wody. Na mandali charakterów można zobaczyć, że Gorący Ogień i Chłodna Woda znajdują się po przeciwnych stronach mandali.

Co z tego wynika?

Stany pewności i niepewności siebie w przypadku obu typów znajdują się pomiędzy Wilgotnym Powietrzem a Suchą Ziemią. Wynika z tego to, że kwadraty, które zawierają w sobie trójkąty świadomości i nieświadomości dla obu typów znajdują się w tym samym położeniu. Różnica jest taka, że odwrócone miejscami są trójkąty świadomości i nieświadomości. Tzn.:
— trójkąt świadomości typu Gorący Ogień, dla typu Chłodna Woda jest trójkątem nieświadomości,
— a trójkąt nieświadomości Gorącego Ognia, dla Chłodnej Wody jest trójkątem świadomości.

Na poniższym schemacie zamieściłem obszar realizmu i na tym obszarze wyróżniłem poszczególne rodzaje realizmu. Możemy też zobaczyć, schematyczny półprzezroczysty model psychiki w położeniu odpowiadającym typowi Gorący Ogień.

W poniższej tabeli zamieściłem czynniki, które mają wpływ na stany pewności i niepewności siebie typu Gorący Ogień.

Podsumowując, stany pewności i niepewności siebie Gorącego Ognia i Chłodnej Wody znajdują się pomiędzy punktami:

• Wilgotne Powietrze, gdzie znajduje się REALIZM, na który wpływa OSĄDZANIE,
• Sucha Ziemia — gdzie w znajduje się REALIZM, na który wpływa SPOSTRZEGANIE.

Kwadrat drugi:

Kwadrat drugi obejmuje następujące typy charakterów:

• Mokra Woda,
• Suchy Ogień,
• Gorące Powietrze,
• i chłodna Ziemia.

Typ charakteru — Mokra Woda

Mandala dla typu Mokra Woda wygląda następująco:

Na poniższym schemacie zamieściłem obszar realizmu i na tym obszarze wyróżniłem poszczególne rodzaje realizmu. Możemy też zobaczyć, schematyczny półprzezroczysty model psychiki w położeniu odpowiadającym typowi Mokra Woda.

W poniższej tabeli zamieściłem czynniki, które mają wpływ na stany pewności i niepewności siebie typu Mokra Woda.

Podsumowując w przypadku typu Mokra Woda stany pewności i niepewności siebie tworzą się pomiędzy punktami:

• Chłodna Ziemia, gdzie znajduje się REALIZM, na który wpływa INTROWERSJA,
• i Gorące Powietrze — gdzie w znajduje się REALIZM, na który wpływa EKSTRAWERSJA.

Typ charakteru — Suchy Ogień

Mandala dla typu Suchy Ogień wygląda następująco:

Typ Suchy Ogień jest opozycyjny względem typu Mokra Woda. Na mandali charakterów można zobaczyć, że Suchy Ogień i Mokra Woda znajdują się po przeciwnych stronach mandali.

Co z tego wynika?

Stany pewności i niepewności siebie w przypadku obu typów znajdują się pomiędzy Gorącym Powietrzem a Chłodną Ziemią. Wynika z tego to, że kwadrat, który zawiera w sobie trójkąty świadomości i nieświadomości znajduje się w tym samym położeniu. Różnica jest taka, że odwrócone miejscami są trójkąty świadomości i nieświadomości. Tzn.:
— trójkąt świadomości typu Suchy Ogień, dla typu Mokra Woda jest trójkątem nieświadomości,
— a trójkąt nieświadomości typu Suchy, dla typu Mokra Woda jest trójkątem świadomości.

Na poniższym schemacie zamieściłem obszar realizmu i na tym obszarze wyróżniłem poszczególne rodzaje realizmu. Możemy też zobaczyć, schematyczny półprzezroczysty model psychiki w położeniu odpowiadającym typowi Suchy Ogień.

W poniższej tabeli zamieściłem czynniki, które mają wpływ na stany pewności i niepewności siebie typu Suchy Ogień.

W sumie więc dla obu typów stany pewności i niepewności siebie tworzą się pomiędzy punktami:

• Gorące Powietrze — gdzie w znajduje się REALIZM, na który wpływa EKSTRAWERSJA,
• i Chłodna Ziemia, gdzie znajduje się REALIZM, na który wpływa INTROWERSJA.

Typ charakteru — Chłodna Ziemia

Mandala dla typu Chłodna Ziemia wygląda następująco:

Na poniższym schemacie zamieściłem obszar racjonalizmu i na tym obszarze wyróżniłem poszczególne rodzaje racjonalizmu. Możemy też zobaczyć, schematyczny półprzezroczysty model psychiki w położeniu odpowiadającym typowi Chłodna Ziemia.

W przypadku Chłodnej Ziemi jej stany pewności i niepewności siebie tworzą się w rejonie występowania racjonalizmu. Racjonalizm zaś występuje pomiędzy dwoma funkcjami podstawowymi, jakimi są myślenie i czucie.

Jest to więc odmienna sytuacja niż w przypadku wcześniej przedstawionych dwóch typów z kwadratu drugiego, czyli typów Mokra Woda i Suchy Ogień. Ich stany pewności i niepewności siebie tworzą się w rejonie występowania realizmu. A realizm, jak widzieliśmy wcześniej, występuje pomiędzy drugą parą funkcji podstawowych, czyli pomiędzy intuicją i doznaniem.

W poniższej tabeli zamieściłem czynniki, które mają wpływ na stany pewności i niepewności siebie typu Chłodna Ziemia.

Podsumowując w przypadku typu Chłodna Ziemia jego stany pewności i niepewności siebie tworzą się pomiędzy punktami:

• Suchy Ogień — gdzie w znajduje się RACJONALIZM, na który wpływa SPOSTRZEGANIE.
• Mokra Woda — gdzie znajduje się RACJONALIZM, na który wpływa OSĄDZANIE.

Typ charakteru — Gorące Powietrze

Mandala dla typu Gorące Powietrze wygląda następująco:

Typ Gorące Powietrze jest opozycyjny względem Chłodnej Ziemi. Na mandali charakterów można zobaczyć, że Gorące Powietrze i Chłodna Ziemia znajdują się po przeciwnych stronach mandali.

Co z tego wynika?

Stany pewności i niepewności siebie w przypadku obu typów znajdują się pomiędzy Gorącym Powietrzem a Chłodną Ziemią. Wynika z tego to, że kwadraty, które zawierają w sobie trójkąty świadomości i nieświadomości dla obu typów znajdują się w tym samym położeniu. Różnica jest taka, że odwrócone miejscami są trójkąty świadomości i nieświadomości. Tzn.:
— trójkąt świadomości typu Gorące Powietrze, dla typu Chłodna Ziemia jest trójkątem nieświadomości,
— a trójkąt nieświadomości Gorącego Powietrza, dla Chłodnej Ziemia jest trójkątem świadomości.

Na poniższym schemacie zamieściłem obszar racjonalizmu i na tym obszarze wyróżniłem poszczególne rodzaje racjonalizmu. Możemy też zobaczyć, schematyczny półprzezroczysty model psychiki w położeniu odpowiadającym typowi Gorące Powietrze.

W poniższej tabeli zamieściłem czynniki, które mają wpływ na stany pewności i niepewności siebie typu Gorące Powietrze.

Podsumowując stany pewności i niepewności siebie typu Gorące Powietrze znajdują się pomiędzy punktami:

• Mokra Woda, gdzie znajduje się RACJONALIZM, na który wpływ ma OSĄDZANIE,
• Suchy Ogień — gdzie w znajduje się RACJONALIZM, na który wpływ ma SPOSTRZEGANIE.

Kwadrat trzeci:

Kwadrat trzeci obejmuje następujące typy charakterów:

• Woda,
• Ogień,
• Powietrze,
• i Ziemia.

Typ charakteru — Woda

Mandala dla typu Woda wygląda następująco:

Na poniższym schemacie zamieściłem obszar realizmu i na tym obszarze wyróżniłem poszczególne rodzaje realizmu. Możemy też zobaczyć, schematyczny półprzezroczysty model psychiki w położeniu odpowiadającym typowi Woda.

W poniższej tabeli zamieściłem czynniki, które mają wpływ na stany pewności i niepewności siebie typu Woda.

Podsumowując w przypadku typu Woda stany pewności i niepewności siebie tworzą się pomiędzy punktami:

• Powietrze — gdzie występuje REALIZM, na który głównie wpływa INTUICJA,
• Ziemia — gdzie występuje REALIZM, na który głównie wpływa DOZNANIE.

Typ charakteru — Ogień

Mandala dla typu Ogień wygląda następująco:

Typ Ogień jest opozycyjny względem typu Woda. Na mandali charakterów można zobaczyć, że Ogień i Woda znajdują się po przeciwnych stronach mandali.

Co z tego wynika?

Stany pewności i niepewności siebie w przypadku obu typów znajdują się pomiędzy Powietrzem a Ziemią. Wynika z tego to, że kwadraty, które zawierają w sobie trójkąty świadomości i nieświadomości dla obu typów znajdują się w tym samym położeniu. Różnica jest taka, że odwrócone miejscami są trójkąty świadomości i nieświadomości. Tzn.:
— trójkąt świadomości typu Ogień, dla typu Woda jest trójkątem nieświadomości,
— a trójkąt nieświadomości typu Ogień, dla typu Woda jest trójkątem świadomości.

Na poniższym schemacie zamieściłem obszar realizmu i na tym obszarze wyróżniłem poszczególne rodzaje realizmu. Możemy też zobaczyć, schematyczny półprzezroczysty model psychiki w położeniu odpowiadającym typowi Ogień.

W poniższej tabeli zamieściłem czynniki, które mają wpływ na stany pewności i niepewności siebie typu Ogień.

Podsumowując, w przypadku typu Ogień stan pewności i niepewności siebie tworzą się pomiędzy punktami:

• Powietrze — gdzie występuje REALIZM, na który głównie wpływa INTUICJA,
• Ziemia — gdzie występuje REALIZM, na który głównie wpływa DOZNANIE.

Typ charakteru — Powietrze

Mandala dla typu Powietrze wygląda następująco:

Na poniższym schemacie zamieściłem obszar realizmu i na tym obszarze wyróżniłem poszczególne rodzaje realizmu. Możemy też zobaczyć, schematyczny półprzezroczysty model psychiki w położeniu odpowiadającym typowi Powietrze.

W poniższej tabeli zamieściłem czynniki, które mają wpływ na stany pewności i niepewności siebie typu Powietrze.

Podsumowując w przypadku typu Powietrze stany pewności i niepewności siebie tworzą się pomiędzy punktami:

• Ogień — gdzie występuje RACJONALIZM, na który głównie wpływa MYŚLENIE,
• Woda — gdzie występuje RACJONALIZM, na który głównie wpływa CZUCIE.

Typ charakteru — Ziemia

Mandala dla typu Ziemia wygląda następująco:

Typ Ziemia ma swoje stany pewności lub niepewności siebie w tych samych punktach co typ Powietrze, czyli: Ogień lub Woda. Różnica jest jednak taka, że odmiennie są położone stany świadomości i nieświadomości. Tzn. tam, gdzie typ Ziemia ma stan świadomości, tam typ Powietrze ma swój stan nieświadomości.

Typ Ziemia jest opozycyjny względem typu Powietrze. Na mandali charakterów można zobaczyć, że Ziemia i Powietrze znajdują się po przeciwnych stronach mandali.

Co z tego wynika?

Stany pewności i niepewności siebie w przypadku obu typów znajdują się pomiędzy Ogniem a Wodą. Wynika z tego to, że kwadraty, które zawierają w sobie trójkąty świadomości i nieświadomości dla obu typów znajdują się w tym samym położeniu. Różnica jest taka, że odwrócone miejscami są trójkąty świadomości i nieświadomości. Tzn.:
— trójkąt świadomości typu Ziemia, dla typu Powietrze jest trójkątem nieświadomości,
— a trójkąt nieświadomości typu Ziemia, dla typu Powietrze jest trójkątem świadomości.

Na poniższym schemacie zamieściłem obszar racjonalizmu i na tym obszarze wyróżniłem poszczególne rodzaje racjonalizmu. Możemy też zobaczyć, schematyczny półprzezroczysty model psychiki w położeniu odpowiadającym typowi Ziemia.

W poniższej tabeli zamieściłem czynniki, które mają wpływ na stany pewności i niepewności siebie typu Powietrze.

Podsumowując w przypadku typu Ziemia stan pewności i niepewności siebie tworzą się pomiędzy punktami:

• Ogień — gdzie występuje RACJONALIZM, na który wpływa głównie MYŚLENIE,
• Woda — gdzie występuje RACJONALIZM, na który wpływa głównie CZUCIE.

Podsumowując dla poszczególnych typów mandali charakterów stany pewności i niepewności siebie będą się tworzyły pomiędzy następującymi punktami.

Kwadrat pierwszy:

Kwadrat drugi:

Kwadrat trzeci:

Tak zatem przedstawiałoby się przemieszczanie pomiędzy stanami pewności siebie pod wpływem racjonalizmu i realizmu.

W następnym rozdziale będę kontynuował ten temat. Przedstawię tam wpływ świadomości i nieświadomości na przemieszczanie się pomiędzy stanami pewności i niepewności siebie.

Bibliografia: