Aktualizacje
Aktualizacja 1.03 – etyka
Następna aktualizacja dotyczy prawej strony mandali charakterów, gdzie jest następujący zestaw słów:
WODA
CZUCIE
wstyd, zima
Myślę, że to tego zestawu słów można dodać słowo – „etyka”.
Pomysł na dodanie tego słowa wziął się z teorii osobowości o nazwie – „socjonika”, która powstała w latach 70-tych XX wieku.
Twórcą socjoniki jest Aušra Augustinavičiūtė, która była litewskim socjologiem i psychologiem.
Słowo „socjonika” powstało z połączenia angielskich słów: „society” – społeczeństwo i „bionics” – bionika.
Podstawę socjoniki stanowią teoria typów psychologicznych Junga oraz koncepcja metabolizmu energetyczno-informacyjnego Antoniego Kępińskiego. W socjonice występują też różne podziały psychiki, wśród nich jest podział na świadomość i nieświadomość. Świadomość i nieświadomość zaś to pojęcia, które przede wszystkim zawdzięczamy prekursorskim pracom Freuda i jego kontynuatorom, którzy rozwijali i modyfikowali badania psychiki człowieka.
Socjonika jest systemem niezwykle ciekawym i jednocześnie chyba najtrudniejszym systemem do opanowania. Tzn. tak jest przynajmniej w moim przypadku, że socjonikę przyswajam bardzo powoli.
Dla mnie najbardziej cenne przy pracy nad mandalą charakterów jest to, że socjonika odnosi się do świadomości i nieświadomości i opisuje przepływ informacji przez psychikę w części świadomej oraz w części nieświadomej. W tym miejscu mandala charakterów i socjonika są zbieżne. Co prawda w socjonice w inny sposób opisywane jest przemieszczanie się po psychice niż w mandali charakterów, jednak mimo to wiele elementów w socjonice i w mandali charakterów jest analogiczne i dzięki temu z analizowania socjoniki mogą wyniknąć różne ciekawe modyfikacje, które będzie można wprowadzać do naszej mandali charakterów.
Różnica pomiędzy socjoniką a mandalą charakterów wynika głównie ze specyficznego dla socjoniki podziału psychiki, który różni się na pierwszy rzut oka od tego, który występuje w mandali charakterów. Jednak podział występujący w socjonice można również nałożyć na mandalę, podobnie jak już wcześniej nałożyłem na mandalę inne teorie dotyczące osobowości człowieka. Opiszę to później w osobnym opracowaniu pt.: „Mandala Charakterów – porównanie z innymi systemami”, gdyż trudno to pobieżnie wyjaśnić.
W tym momencie zaś chcę wprowadzić pierwszą modyfikację w mandali, na którą natchnęła mnie socjonika. Tą modyfikacją jest słowo – „etyka”. Słowo to występuje w jednym z podziałów, którymi posługuje się socjonika. Informacje o tym można znaleźć na przykład na stronach poświęconych socjonice. Oto niektóre cytaty:
Relacje pomiędzy elementem informacyjnym a funkcją również wymagają naświetlenia w celu uniknięcia pomyłek. Carl Jung używał określenia „funkcja psychiczna” w odniesieniu do funkcjonalnej części umysłu przetwarzającej informacje w określony sposób. W skład funkcji psychicznych wchodziły sensoryka (S), intuicja (N), logika (T) oraz etyka (F) – ten podział jest odzwierciedlony przez elementy informacyjne.
- logiczno-etyczną,
- intuicyjno-sensoryczną,
- racjonalistyczno-irracjonalistyczną,
- ekstrawertyczno-introwertyczną.
I jeszcze wspomnę jeden podział, jaki występuje na stronie – „SOCJONIKA: typy osobowości i stosunki”.
- Racjonalność (J) – irracjonalność (P).
- Ekstrawersja (E) – introwersja (I).
- Logika (T) – etyka (F).
- Sensoryczność (S) - intuicyjność (N).
W powyższych podziałach można zauważyć, że słowo „etyka” występuje w jednej z par przeciwieństw, czyli „etyka” jest przeciwieństwem słowa „logika.” Mamy więc przeciwieństwo:
logika – etyka.
Słowo „logika występuje już w naszej mandali. W takim razie słowo „etyka” będzie po prostu jego przeciwieństwem. Umieśćmy więc słowo „etyka” po drugiej stronie mandali względem słowa „logika”. Proszę spojrzeć na rysunek poniżej.
Na powyższym rysunku słowo „logika”, znajduje się po lewej stornie mandali charakterów, a słowo „etyka” po prawej stronie.
Słowo „logika” znajduje się obok słowa „MYŚLENIE”, pośród następującego zestawu słów:
OGIEŃ
logika, MYŚLENIE
lęk, lato
Powyższy zestaw słów odnosi się głównie do typu charakteru – Ogień. Typ ten w bardzo dużym stopniu w swoim stanie świadomości stara się kierować logiką.
Jeśli spojrzymy na mandalę, to słowo „logika” zostało umieszczone też od strony typu charakteru – Suchy Ogień. Słowo „logika” znajduje się tam dlatego, typ Suchy Ogień w większym stopniu kieruje się logicznym myśleniem niż typ Gorący Ogień, który znajduje się powyżej typu Ogień. Typ Gorący Ogień zamiast logiki bardziej skłania się ku wierze i różnym filozofiom powiązanym z jakimś specyficznym nastawieniem do życia, np. można do niego odnieść założenia filozofii epikurejskiej.
Jeśli przeniesiemy się na przeciwną stronie mandali, to zostało tam umieszczone nowe słowo „etyka”. Znajduje się ono pośród następującego zestawu słów:
WODA
CZUCIE, etyka
wstyd, zima
Powyższy zestaw słów odnosi się przede wszystkim do typu charakteru – Woda. Ten typ w swoim stanie świadomości w bardzo dużym stopniu stara się kierować etyką oraz stara się postępować moralnie.
Jeśli spojrzymy na mandalę, słowo „etyka” zostało umieszczone od strony typu charakteru – Mokra Woda. Słowo „etyka” pasuje do Mokrej Woda, gdyż słowo to nasuwa skojarzenie ze słowem „etykieta”.
Słowo „etyka”, co prawda może się odnosić również do typu Chłodna Woda. Chłodna Woda jednak bardziej stara się kierować moralnością. Moralność bardziej wynika z wątpliwości do różnych rzeczy i spraw. Jest oparta bardziej na sceptycyzmie niż na osądzaniu. (Osądzanie na mandali charakterów jest umiejscowione pomiędzy typami: Mokra Woda i Wilgotne Powietrze).
Etyka Mokrej Wody zaś (w odróżnieniu od moralności Chłodnej Wody) wynika bardziej z jej starań, żeby dostosować się do różnych norm, tradycji, przepisów, sądów, opinii... Etyka Mokrej Wody więc ogólnie mówiąc, wynika z kierowania się osądzaniem (czyli różnymi sądami i osądami, które opierają się na różnych przepisach, zasadach, normach, opiniach itd.). W pewnym sensie można więc powiedzieć, że Mokra Woda kieruje się różnymi „etykietami”.
W życiu takie nastawienie Mokrej Wody przekłada się na to, że potrafi ona wyczuwać i dostosowywać się do różnych norm i przepisów, jakie występują w jakiejś grupie ludzi lub w jakimś określonym miejscu.
Oprócz tego Mokra Woda często kieruje się swoimi osądami wobec różnych rzeczy, spraw i ludzi. W pewnym sensie przylepia ona niejako rzeczom, sprawom i ludziom różne „etykiety”. Dzięki tym „etykietom” potem wie ona, jak należy się zachowywać i odpowiednio odnosić do różnych ludzi. Ma też dzięki temu wyrobioną opinię o różnych rzeczach i sprawach.
Oczywiście osobną tutaj kwestią jest to, czy nalepiane przez Mokrą Wodę ludziom, sprawom i rzeczom „etykiety” są zgodne z rzeczywistością czy od niej odbiegają? To zależy bowiem przede wszystkim od poziomu i stopnia rozwoju, na którym znajduje się jakiś konkretny przedstawiciel tego typu. Jednak, co ciekawe, nawet w sytuacjach, kiedy na początku wydaje się, że Mokra Woda przylepia ludziom lub sytuacjom błędne etykiety, to często po pewnym czasie okazuje się, że i tak osiąga ona to, co sobie zamierzyła. Taką widać ma ona niezwykłą zdolność w tym zakresie.
Jeśli chodzi o typ Woda, znajdujący się pomiędzy Chłodną Woda i Mokrą Woda, to przedstawicieli tego typu można niejako podzielić na trzy grupy:
- tych, którzy są skłonni kierować „etyką”;
- tych, którzy są skłonni kierować się „czuciem”, czyli zarówno „etyką”, jak i „moralnością”;
- i tych, którzy są skłonni kierować się „moralnością”.
Stwierdzenie jednak, do której z tych grup jakiś przedstawiciel typu Woda może należeć, często nie jest takie proste. Wymaga to wielu analiz. Jednak dla większości rozważań o typie Woda nie jest to takie istotne. Istotna jest to bowiem esencja (czy istota, kwintesencja...) charakteru, która jest specyficzna dla typu Woda. Tzn. charakterów, które można umiejscowić w miejscu, gdzie znajduje się typ Woda i w jego pobliżu.
Jacek BŁACH
Październik 2013
Bibliografia:
Wersja 1.0.
Wydawnictwo: Wydawnictwo Naukowe PWN SA
Słownik synonimów 2.0 (program komputerowy)
Mierzejewski, Kamil
Źródło: mierzej.pl:
http://www.mierzej.pl/
Socjonika (strona internetowa)
Elementy informacyjne
Źródło: Socjonika:
http://socjonika.pl/#Elementy_informacyjne
Socjonika: 16 typów osobowości (strona internetowa)
16 typów osobowości: oznaki typu
Źródło:
http://www.typelab.ru/pl/1.1.types/index-type.html
Wikipedia
Etyka
Źródło: Wikipedia:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Etyka
Wikipedia
Logika
Źródło: Wikipedia:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Logika
Wikipedia
Socjonika
Źródło: Wikipedia:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Socjonika
CC0 1.0 Universal
Dla tekstów i ilustracji innych autorów, które cytuję w moich pracach, mogą obowiązywać dodatkowe ograniczenia.