Aktualizacje
Aktualizacja 1.02 – wiara, nastawienie skupienie
Teraz chciałbym odnieść się do górnego lewego rogu na mandali charakterów gdzie, znajduje się następujący zestaw słów:
EKSTRAWERSJA
uwaga, wiara, przekonanie
gorąco
Pośród tych słów nieco kontrowersyjne może się wydawać słowo „wiara”, które często kojarzy się z religią lub nawet „wiara” bywa traktowana jako synonim słowa „religia”.
W tej pracy jednak staram się zwrócić uwagę na to, że wiara jest bardzo wieloznacznym pojęciem i może być bardzo szeroko pojmowana. Religia zaś w zestawieniu z wiarą jest:
- z jednej strony jest zaledwie jednym ze sposobów, poprzez które wiara może się przejawiać w życiu,
- a z drugiej strony religia może w bardzo dużym stopniu wykraczać poza to, czego wiara dotyczy, gdyż religia może być np. powiązana z: nauką, logiką, filozofią, sztuką, moralnością, etyką, prawem, polityką, biznesem, lobbingiem, marketingiem i innymi dziedzinami.
Religia więc często nie może odnosić się jedynie do wiary, ale to całego zbioru różnych czynników, które składają się na jakąś religię.
W odniesieniu do wiary zaś religia raczej dotyczy wąskiej dziedziny spośród bardzo wielu spraw, których może dotyczyć słowo „wiara”. Większość tych spraw nie ma nawet wiele wspólnego z religią.
Przykładowo ateizm może być jedną z form wiary, a ateizm nie jest religią, gdyż nie opiera się na wierze, w któregoś z bogów, jacy są dostępni w wielu religiach na świecie. Ateizm więc w zasadzie jest wiarą w brak jakiegoś boga lub bogów w ogóle.
Oprócz tego mamy wiele dziedzin życia, związanych z wiarą, które na pierwszy rzut oka z wiarą się nie kojarzą. Wymieńmy więc kilka przykładów takiej życiowej wiary:
1. Wiara w twierdzenia.
Prostym przykładem jest to, że wierzymy np. w różne twierdzenia matematyczne. Przykładowo w to, że 2 + 2 = 4. Co prawda łatwo to można udowodnić i przekonać o tym nawet małe dzieci, pokazując im, że dajmy na to, dwa patyczki od lodów dodane do dwóch innych patyczków od lodów w sumie dadzą nam cztery patyczki. Możemy więc to uznać za pewnik i z przekonaniem w to wierzyć.
I tu pojawiło nam się ciekawe słowo – „przekonanie”. „Przekonanie” postanowiłem wykorzystać do naszej mandali charakterów, jako jeden z przejawów wiary lub też jako słowo, które jest z wiarą bardzo pokrewne.
Podsumowując ten punkt, możemy więc wierzyć i być przekonani o słuszności różnych twierdzeń, tez, zapewnień, filozofii, sentencji, przysłów, powiedzeń, mądrości itd.
Wiara w twierdzenia również występuje w religii, gdyż trudno się obyć bez różnych twierdzeń, w które można wierzyć. Np. w religii chrześcijańskiej te twierdzenia do wierzenia są nazywane – dogmatami.
2. Wiara jako odpowiednie nastawienie.
Bez względu jednak na to, czy wierzymy w twierdzenia naukowe, logiczne, filozoficzne, religijne lub inne, to występuje w człowieku silna potrzeba wiary w jakieś twierdzenia, które może uznać on za słuszne i się nimi kierować. Ta silna potrzeba wiary w twierdzenia jest potrzebą, która wymaga zaspokajania w podobny sposób jak potrzeby fizjologiczne, bezpieczeństwa, przynależności, uznania, samorealizacji itd. W tym momencie wymieniłem potrzeby, jakie występują w tzw. piramidzie potrzeb Maslowa, która jest coraz częściej wykorzystywana w różnych dziedzinach wiedzy. Piramidę tą możemy też znaleźć na wielu stronach w internecie np. na:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Hierarchia_potrzeb
Wiara w twierdzenia co prawda dosłownie nie występuje w piramidzie Maslowa. Myślę jednak, że można ją odnieść do potrzeby bezpieczeństwa i do potrzeby uznania, gdyż wiara w twierdzenia, może zaspokajać te dwie potrzeby.
Ogólnie mówiąc więc, mamy do czynienia z zaspokajaniem potrzeb poprzez wiarę. Zaspokajanie potrzeb w połączeniu z wiarą dają nam w sumie odpowiednie nastawienie do życia. Potocznie mówiąc ludzie, którzy kierują się „nastawieniem”, wierzą, że – coś potoczy się tak, a nie inaczej. Wierzą więc oni, że odpowiednie „nastawienie”, zaprowadzi ich do tego, czego oczekują i chcą, oraz że zaspokoi ich potrzeby.
Słowo „nastawienie”, w takim razie jest również bardzo pokrewne ze słowem wiara i postanowiłem je też umieścić na mandali charakterów.
3. Wiara jako uwaga.
Jednym z prostych przykładów uwagi, są różne znaki przestrzegające nas przed czymś, np. znaki drogowe. Kiedy przed nami pojawia się jakiś znak drogowy, wierzymy w to, że to przed czym ten znak przestrzega, jest słuszne i na pewno będzie miało miejsce. W takim razie należy się do tego odpowiednio przygotować, żeby uniknąć jakiegoś niebezpieczeństwa, przed którym ten znak nas przestrzega.
W przenośni można więc powiedzieć, że wierzymy znakom drogowym na słowo (czyli na określony znak). Używając zaś odniesień stosowanych w religii, można by powiedzieć – „że wierzymy w nakazy znaków drogowych”.
Ogólnie więc mamy tu do czynienia z wiarą w połączeniu z uwagą, gdyż najpierw uważamy na to, żeby zauważać znaki drogowe, a potem uważamy, żeby przestrzegać tych znaków i unikać niebezpieczeństw, przed którymi te znaki przestrzegają.
„Uwaga” więc, czy też „uważność”, jest formą wiary, która wymaga odpowiedniego sposobu bycia i odpowiedniego sposobu postępowania. Wielu ludzi potrafi wykazywać się zdolnościami w utrzymywaniu uwagi czy uważności. Na naszej mandali uważnością będą się najbardziej wykazywali ludzie z typów Gorący Ogień i Gorące Powietrze. Typy te bowiem znajdują się w tym miejscu mandali charakterów.
Pojęcia „uwaga” i „uważność” fascynowały ludzi od bardzo dawna. Są one np. elementem religii, filozofii, psychologii. Poniżej przykładowo podaję adresy stron internetowych mówiących o uważności występującej w religii buddyjskiej:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Satipatth%C4%81na
http://en.wikipedia.org/wiki/Mindfulness
Uważność jest często, stosowana w różnych działaniach terapeutycznych. W internecie i w prasie można znaleźć wiele stron promujących treningi i sesje różnych metod terapeutycznych, podczas których uważność jest wykorzystywana.
Niezależnie jednak od tego, czy zwracamy na „uwagę” i „uważność” większą lub mniejszą uwagę, jest ona jednym z podstawowych elementów naszej psychiki i naszego życia.
4. Wiara jako skupienie.
Skupienie jest bardzo blisko związane z wiarą. Jeśli odwołamy się do religii, to np. modlitwa oraz różne nabożeństwa i ceremonie religijne wymagają skupienia.
W życiu zaś skupienia wymaga bardzo wiele czynności życiowych, np. skupienia wymaga wiele rodzajów nauki i pracy.
Jednak tak właściwie to, po co się skupiamy? I dlaczego skupienie wiąże się z wiarą?
Skupiamy się, gdyż wierzymy, że dzięki temu skupieniu uda nam się coś osiągnąć. Jeśli byśmy nie wierzyli, że warto się skupić nad jakimś problemem lub sprawą, to nie byłoby warto nad tym się w ogóle skupiać. Wierzymy więc, że skupienie przyniesie nam jakieś efekty, korzyści, zaprowadzi nas do jakiegoś celu, zapewni i zaspokoi jakieś nasze potrzeby itp.
Myślę, więc że „skupienie” jest istotnym słowem, które jest bardzo pokrewne z wiarą. Dlatego też postanowiłem również umieścić „skupienie” na mandali charakterów i ją o to słowo zaktualizować.
W takim razie podsumowując powyższe punkty, nowy zestaw słów w lewym górnym rogu mandali, będzie przedstawiał się następująco:
EKSTRAWERSJA
uwaga, nastawienie, wiara, skupienie, przekonanie
gorąco
Nanieśmy zatem powyższy zestaw słów na mandalę charakterów. Proszę spojrzeć na rysunek poniżej.
Na powyższym schemacie słowa: „uwaga” i „nastawienie” zostały umieszczone w pobliżu typu Gorący Ogień, gdyż tymi cechami ten typ potrafi się głównie wykazywać w swoim stanie świadomości. Ten typ więc, mówiąc prosto, potrafi nastawić się na to, żeby być uważnym na to, co się wokół niego dzieje? Potrafi tak nastawić swoją uwagę, żeby zauważyć i nie przegapić, jakiejś nadarzającej się okazji. Potrafi też nastawić swoją uwagę na to, żeby wychwycić to, co może przynieść mu korzyści i zaprowadzić go do celu.
Słowa zaś „skupienie” i „przekonanie” znajdują się w pobliżu typu Gorące Powietrze, gdyż ten typ z kolei wykazuje się tymi cechami w swoim stanie świadomości. Mówiąc krótko ten typ – potrafi z dużym przekonaniem skupić się nad tym, co robi. Potrafi też z dużym przekonaniem skupić się nad celem, do którego dąży i często jest tak na swoim celu skupiony, że trudno byłoby go od tego odwieść. W ogóle ten typ ma wiele swoich własnych przekonań właściwie o wszystkich dziedzinach życia i często jest na tych przekonaniach bardzo skupiony. Często też jest bardzo przekonany o słuszności swoich przekonań, nawet wtedy, kiedy tylko on ma takie przekonania lub wtedy, kiedy bardzo różnią się one od przekonań innych osób. To, że inni mają inne przekonania, często mu tak właściwie nie przeszkadza, ponieważ potrafi on skupić się na tym, żeby udowodnić to, że to właśnie jego przekonania są słuszne. Potrafi on więc skutecznie bronić słuszności swoich przekonań nawet wtedy, kiedy jego przekonania innym ludziom nie wydają się słuszne i są wg nich błędne. Ciekawe jednak u tego typu jest to, że nawet jeśli kieruje się on nietypowymi i niewłaściwymi przekonaniami to często i tak potrafi osiągać różne życiowe cele. Wychodzi więc na to, że samo skupienie się na swoich przekonaniach (obojętnie czy są słuszne, czy nie) jest skuteczną metodą osiągania różnych życiowych celów. To oczywiście nie dotyczy wszystkich ludzi w równym stopniu. Takie talenty mają przede wszystkim ludzie z tego rejonu mandali charakterów, czyli głównie Gorące Powietrze, a potem Gorący Ogień. Te typy często w bardzo dużym stopniu potrafią wykorzystywać różne korzyści i możliwości, jakie można osiągnąć dzięki różnym rodzajom wiary.
Jacek BŁACH
Październik 2013
Bibliografia:
Wersja 1.0.
Wydawnictwo: Wydawnictwo Naukowe PWN SA
Słownik synonimów 2.0 (program komputerowy)
Mierzejewski, Kamil
Źródło: mierzej.pl:
http://www.mierzej.pl/
Wikipedia
Hierarchia potrzeb
Źródło: Wikipedia:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Hierarchia_potrzeb
Wikipedia
Mindfulness
Źródło: Wikipedia:
http://en.wikipedia.org/wiki/Mindfulness
Wikipedia
Satipatthāna
Źródło: Wikipedia:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Satipatth%C4%81na
CC0 1.0 Universal
Dla tekstów i ilustracji innych autorów, które cytuję w moich pracach, mogą obowiązywać dodatkowe ograniczenia.