12.2. John Beebe – Model ośmiu postaw funkcyjnych i ośmiu archetypów – modyfikacje.


W tym rozdziale chciałbym przedstawić modyfikacje modelu Johna Beebe. Modyfikacje te umożliwia mandala charakterów.


Na wstępnie przypomnę jeszcze, jak wygląda model Johna Beebe.

Na następnym schemacie możemy zobaczyć pierwszy główny element modelu Johna Beebe, którym są wyróżnione przez niego archetypy.



Drugim głównym elementem modelu Johna Beebe są postawy funkcyjne.

Postawy funkcyjne są kombinacją:
— czterech podstawowych funkcji psychologicznych (intuicja, doznanie, myślenie i czucie)
— i dwóch postaw ogólnych (ekstrawersji i introwersji).

Konkretnie, postawy funkcyjne są następujące:


  • Ne – ekstrawertyczna intuicja,
  • Ni – introwertyczna intuicja ,

  • Se – ekstrawertyczne doznanie,
  • Si – introwertyczne doznanie,

  • Te – ekstrawertyczne myślenie,
  • Ti – introwertyczne myślenie,

  • Fe – ekstrawertyczne czucie,
  • Fi – introwertyczne czucie.

Powyższe postawy funkcyjne naniesione na mandalę charakterów wyglądają następująco.



W modelu Johna Beebe mamy więc 8 archetypów i 8 postaw funkcyjnych. I dla każdego typu charakteru mamy inną kombinację archetypów i postaw funkcyjnych.

Poniżej zamieszczam tabelę, która przedstawia, jak są rozmieszczone archetypy i postawy funkcyjne dla poszczególnych typów charakterów. Tymi typami są typy, jakie są używane w indykatorze MBTI® (Myers–Briggs Type Indicator) , który powstał dzięki pracy Katharine Cook Briggs i jej córki Isabel Briggs Myers. Swój indykator zbudowały one na bazie „typów psychologicznych” Carla Gustava Junga.


Źródło:
John Beebe
Energies and Patterns in Psychological Type: The reservoir of consciousness.
Powyższy schemat wykonany na podstawie – Table 7.1 MBTI types showing pairing archetypal roles and types of awareness Strona 123, e-book edition
Publisher: Routledge; 1st edition (22 Jun. 2016).

Jak wspomniałem powyżej, mandala charakterów umożliwia zrobienie pewnych modyfikacji w modelu Beebe. Konkretnie modyfikacje te dotyczą postaw funkcyjnych. Przypomnę, że postawy funkcyjne na mandali charakterów wyglądają następująco.



Jak możemy zobaczyć powyżej na mandali charakterów, oprócz ośmiu postaw funkcyjnych (czyli Ne, Ni, Fe, Fi, Se, Si, Te, Ti), mamy jeszcze cztery obszary, której zajmują:
— Intuicja (I),
— Czucie (F),
— Doznanie (S),
— Myślenie (T).

Są to podstawowe cztery funkcje psychologiczne, które wyróżnił Jung.

Modyfikacje, które chcę dokonać w modelu Johna Beebe, dotyczą właśnie tych czterech obszarów zajmowanych przez podstawowe funkcje psychologiczne.

Model Johna Beebe, nie uwzględnia tych obszarów. Jednak myślę, że możemy te cztery obszary również włączyć do modelu Johna Beebe.

Co w takim razie możemy zrobić z obszarami zajmowanymi przez intuicję, doznanie, myślenie i czucie, aby można było je wykorzystać w modelu Johna Beebe?

Z pomocą mogą nam przyjść dwa schematy, które wykonałem w aktualizacji 1.24. W aktualizacji tej między innymi wyróżniłem obszary racjonalizmu i realizmu. Pojęcia „realizm” w mandali charakterów używam zamiast słowa „irracjonalizm”.

Obszary racjonalizm i realizmu na mandali charakterów przedstawiają się następująco:



Jak możemy zobaczyć, powyżej mamy obszary racjonalizmu.

Obszary zajmowane przez realizm (irracjonalizm) przedstawia następny schemat.



Na każdym z powyższych schematów mamy po cztery pasy, dwa grubsze i dwa cieńsze.

Cieńsze pasy znajdują się na obszarach zajmowanych przez podstawowe funkcje psychologiczne. I jak możemy zobaczyć, cieniowanie (czy gradient) na cieńszych pasach jest mniej intensywne niż na grubszych pasach. Oznacza to to, że introwersja i ekstrawersja na obszarach cieńszych pasów są słabsze.

Na powyższych pasach możemy zobaczyć też to:
— który racjonalizm lub realizm jest ekstrawertyczny,
— a który racjonalizm lub realizm jest introwertyczny.

Teraz chciałbym zwrócić uwagę na cienkie pasy. Na tych cienkich pasach również są wyróżnione:
— realizm ekstrawertyczny i introwertyczny,
— i racjonalizm ekstrawertyczny i introwertyczny.

W rozróżnieniu gdzie, na cienkich pasach znajdują się:
— racjonalizm ekstrawertyczny i introwertyczny
— oraz realizm ekstrawertyczny i introwertyczny,
pomogły mi typy Myers-Briggs. Tzn. pomogło mi rozmieszczenie tych typów na mandali charakterów.

W tym miejscu chciałbym się jednak skupić na ekstrawersji i introwersji, które znajdują się na cienkich pasach.

Chciałbym tu zwrócić uwagę, że Ekstrawersja i introwersja na tych obszarach mają dużo słabsze oddziaływanie niż na grubych pasach. Jest tak dlatego, że jak powiedziałem wcześniej, obszary gdzie są cienkie pasy, są obszarami, gdzie najsilniejsze są poszczególne podstawowe funkcje psychologiczne. Tzn. intuicja, doznanie, myślenie i czucie.

Myślę, że w takim razie można by powiedzieć, że ekstrawersja i introwersja na cienkich pasach są lekkie.

Teraz mając w głowie to, że ekstrawersja i introwersja na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych są lekkie, myślę, że można zmodyfikować schemat, na którym prezentowałem postawy funkcyjne. Ta modyfikacja wygląda następująco.



Teraz możemy zobaczyć, że postawy funkcyjne potraktowałem w analogiczny sposób, jak wcześniej racjonalizm i realizm. Tzn. na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych, pokazałem, to, że można je podzielić na lekkie wersje danych postaw funkcyjnych.

Oprócz tego dokonałem takiej zmiany, że obszary postaw funkcyjnych są przedstawione w postaci ćwiartek, a nie w postaci pasów. I jest tak zarówno w przypadku typowych, jak i lekkich postaw funkcyjnych. Lekkie postawy funkcyjne są też cieńsze niż typowe postawy funkcyjne.

W sumie na powyższym schemacie możemy zobaczyć, że każdy z poszczególnych obszarów podstawowych funkcji psychologicznych, podzieliłem na dwa obszary. Tzn.:

  • Obszar intuicji, jest podzielony na:
    lekką Ni, czyli lekką intuicję introwertyczną,
    — i lekką Ne, czyli lekką intuicję ekstrawertyczną.
  • Obszar doznania, jest podzielony na:
    lekkie Si, czyli lekkie doznanie introwertyczne,
    — i lekkie Se, czyli lekkie doznanie ekstrawertyczne.
  • Obszar myślenia, jest podzielony na:
    lekkie Ti, czyli lekkie myślenie introwertyczne,
    — i lekkie Te, czyli lekkie myślenie ekstrawertyczne.
  • Obszar czucia, jest podzielony na:
    lekkie Fi, czyli lekkie czucie introwertyczne,
    — i lekkie Fe, czyli lekkie czucie ekstrawertyczne.

Teraz mając do dyspozycji powyższy schemat, możemy już dokonać modyfikacji modelu Johna Beebe. Tzn. dalej przedstawię poszczególne typy Myers-Briggs z wykorzystaniem lekkich wersji postaw funkcyjnych.

Podobnie jak w rozdziale opisującym model Johna Beebe, każdy z typów przedstawię na dwóch schematach.

Na pierwszym schemacie pokażę jak dany typ wg modelu Johna Beebe wygląda na mandali.

A na drugim schemacie będę nanosił też zmiany na oryginalny model Johna Beebe, zmiany te będę dotyczyć ośmiu z szesnastu typów Myers-Briggs. Tymi ośmioma typami są typy leżące na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych.



1. ENTP.


Na powyższym schemacie umieściłem dodatkowo 16 punktów oznaczających typy Myers-Briggs. Jeden z typów jest wyróżniony, czyli – typ ENTP. Tego typu dotyczy więc powyższy schemat.

Strzałki z archetypami są teraz bliżej siebie niż w jednym z poprzednich rozdziałów dotyczącym modelu Johna Beebe. Tzn. w rozdziale „John Beebe – Model ośmiu postaw funkcyjnych i ośmiu archetypów” Jest tak dlatego, że strzałki te będą się w tym rozdziale odnosić do:
— 8 postaw funkcyjnych, które są używane w modelu Johna Beebe,
— oraz do 8 lekkich postaw funkcyjnych, które wyróżniłem na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych.

Przypomnę, że w oryginalnym modelu Johna Beebe jest wyróżnionych 8 postaw funkcyjnych. Dla przypomnienia poniżej pokazuję, jak wygląda schemat, bazujący na oryginalnej teorii Johna Beebe, który znajduje się we wspomnianych przed chwilą rozdziale – „John Beebe – Model ośmiu postaw funkcyjnych i ośmiu archetypów”.



Poniżej zamieszczam jeszcze schemat bazujący na oryginalnym modelu Johna Beebe dla typu ENTP.




2. INTJ.


Jak możemy zobaczyć na powyższym schemacie dla typu INTJ, strzałki z archetypami wyróżnionymi przez Johna Beebe znajdują się teraz na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych. Zrobiłem tak dlatego, że typ INTJ znajduje się na obszarze podstawowej funkcji psychologicznej, którą jest – intuicja.

W przypadku typu INTJ strzałki teraz wskazują lekkie postawy funkcyjne, a nie jak w oryginalnym modelu Johna Beebe postawy funkcyjne, bazujące na typologii Junga.

Jest to więc inne rozmieszczenie niż to, które znajduje się w rozdziale opisującym model Johna Beebe. Dla porównania poniżej zamieszczam poprzedni schemat dla typu INTJ, wykonany na bazie oryginalnego modelu Johna Beebe.



Skoro typ INTJ na mandali charakterów możemy opisywać za pomocą lekkich postaw funkcyjnych. Myślę, że lekkie postawy funkcyjne naniosę również na schemat dla typu INTJ bazujący na oryginalnym modelu Johna Beebe.



Dla porównania przypomnę również, jak wygląda schemat na bazie oryginalnego modelu Johna Beebe dla typu INTJ.



Modyfikacje takie jak w przypadku powyższego typu INTJ, będą dotyczyć jeszcze siedmiu typów. W sumie więc modyfikacje te dotyczą ośmiu typów, którymi są:
— INTJ, przedstawiony wyżej.
— INTP,
— ENFP,
— INFP,
— ESFJ,
— ESFP,
— ISTJ,
— ESTJ.

Powyższe osiem typów na mandali charakterów znajduje się na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych, dlatego też tych typów będą dotyczyć analogiczne modyfikacje, jak w przypadku przedstawionego powyżej typu INTJ.

Pozostałe osiem typów będzie wyglądać podobnie jak na wcześniejszych schematach, które wykonałem na bazie oryginalnego modelu Johna Beebe. Tymi typami są: ENTJ, ENTP, INFJ, ENFJ, ISFP, ISFJ, ESTP, ISTP.



3. ENFP.


W przypadku typu ENFP mamy analogiczną sytuacją jak przypadku typu INTJ, zaprezentowanego powyżej. Tzn. strzałki z archetypami wyróżnionymi przez Johna Beebe, znajdują się na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych. Dlatego też archetypy Johna Beebe odnoszą się do lekkich postaw funkcyjnych.

Poniżej dokonałem modyfikacji na oryginalnym modelu Johna Beebe. Tzn. zamiast oryginalnych postaw funkcyjnych bazujących na typologii Junga, mamy lekkie postawy funkcyjne, które wyróżniłem na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych.




4. INFJ.


W przypadku typu INFJ zmiana na powyższym schemacie jest tylko taka, że strzałki z archetypami Johna Beebe znajdują się bliżej siebie. W zasadzie więc schemat ten jest prawie taki sam jak schemat bazujący na modelu Johna Beebe, które przedstawiłem w rozdziale – „John Beebe – Model ośmiu postaw funkcyjnych i ośmiu archetypów”. Tzn. powyższy schemat jest w zasadzie taki sam, gdyż strzałki z archetypami Johna Beebe znajdują się na obszarach oryginalnych postaw funkcyjnych bazujących na typologii Junga. Z tego względu poniższy schemat dla typu INFJ bazujący na modelu Johna Beebe pozostaje bez zmian.




5. ENFJ.


W przypadku typu ENFJ zmiana na powyższym schemacie jest tylko taka, że strzałki z archetypami Johna Beebe znajdują się bliżej siebie. W zasadzie więc schemat ten jest prawie taki sam jak schemat bazujący na modelu Johna Beebe, które przedstawiłem w rozdziale – „John Beebe – Model ośmiu postaw funkcyjnych i ośmiu archetypów”. Tzn. powyższy schemat jest w zasadzie taki sam, gdyż strzałki z archetypami Johna Beebe znajdują się na obszarach oryginalnych postaw funkcyjnych bazujących na typach psychologicznych Junga. Z tego względu też następny schemat dla typu ENFJ wg modelu Johna Beebe pozostaje bez zmian.




6. INFP.


W przypadku typu INFP mamy analogiczną sytuacją jak przypadku typów znajdujących się na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych (intuicja, doznanie, myślenie, czucie). Tymi typami są: INTJ, ENFP, INFP, ESFJ, ESFP, INTJ, ESTJ, INTP.

W przypadku tych typów, strzałki z archetypami wyróżnionymi przez Johna Beebe, znajdują się na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych. Dlatego też archetypy Johna Beebe odnoszą się do lekkich postaw funkcyjnych.

Poniżej na schemacie dla typu INFP, dokonałem modyfikacji na oryginalnym modelu Johna Beebe. Tzn. zamiast oryginalnych postaw funkcyjnych bazujących na typologii Junga, mamy lekkie postawy funkcyjne, które wyróżniłem na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych.




7. ESFJ.


W przypadku typu ESFJ mamy analogiczną sytuacją jak przypadku typów znajdujących się na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych (intuicja, doznanie, myślenie, czucie). Tymi typami są: INTJ, ENFP, INFP, ESFJ, ESFP, INTJ, ESTJ, INTP.

W przypadku tych typów, strzałki z archetypami wyróżnionymi przez Johna Beebe, znajdują się na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych. Dlatego też archetypy Johna Beebe odnoszą się do lekkich postaw funkcyjnych.

Poniżej na schemacie dla typu ESFJ, dokonałem modyfikacji na oryginalnym modelu Johna Beebe. Tzn. zamiast oryginalnych postaw funkcyjnych bazujących na typologii Junga, mamy lekkie postawy funkcyjne, które wyróżniłem na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych.




8. ISFP


W przypadku typu ISFP zmiana na powyższym schemacie jest tylko taka, że strzałki z archetypami Johna Beebe znajdują się bliżej siebie. W zasadzie więc schemat ten jest prawie taki sam jak schemat bazujący na modelu Johna Beebe, które przedstawiłem w rozdziale – „John Beebe – Model ośmiu postaw funkcyjnych i ośmiu archetypów”. Tzn. powyższy schemat jest w zasadzie taki sam, gdyż strzałki z archetypami Johna Beebe znajdują się na obszarach oryginalnych postaw funkcyjnych bazujących na typologii Junga. Z tego względu też następny schemat dla typu ISFP wg modelu Johna Beebe pozostaje bez zmian.




9. ISFJ.


W przypadku typu ISFJ zmiana na powyższym schemacie jest tylko taka, że strzałki z archetypami Johna Beebe znajdują się bliżej siebie. W zasadzie więc schemat ten jest prawie taki sam jak schemat bazującego na modelu Johna Beebe, które przedstawiłem w rozdziale – „John Beebe – Model ośmiu postaw funkcyjnych i ośmiu archetypów”. Tzn. powyższy schemat jest w zasadzie taki sam, gdyż strzałki z archetypami Johna Beebe znajdują się na obszarach oryginalnych postaw funkcyjnych bazujących na typologii Junga. Z tego względu też następny schemat dla typu ISFJ wg modelu Johna Beebe pozostaje bez zmian.




10. ESFP.



W przypadku typu ESFP mamy analogiczną sytuacją jak przypadku typów znajdujących się na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych (intuicja, doznanie, myślenie, czucie). Tymi typami są: INTJ, ENFP, INFP, ESFJ, ESFP, INTJ, ESTJ, INTP.

W przypadku tych typów, strzałki z archetypami wyróżnionymi przez Johna Beebe, znajdują się na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych. Dlatego też archetypy Johna Beebe odnoszą się do lekkich postaw funkcyjnych.

Poniżej na schemacie dla typu ESFP, dokonałem modyfikacji na oryginalnym modelu Johna Beebe. Tzn. zamiast oryginalnych postaw funkcyjnych bazujących na typologii Junga, mamy lekkie postawy funkcyjne, które wyróżniłem na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych.




11. ISTJ.


W przypadku typu ISTJ mamy analogiczną sytuacją jak przypadku typów znajdujących się na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych (intuicja, doznanie, myślenie, czucie). Tymi typami są: INTJ, ENFP, INFP, ESFJ, ESFP, INTJ, ESTJ, INTP.

W przypadku tych typów, strzałki z archetypami wyróżnionymi przez Johna Beebe, znajdują się na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych. Dlatego też archetypy Johna Beebe odnoszą się do lekkich postaw funkcyjnych.

Poniżej na schemacie dla typu ISTJ, dokonałem modyfikacji na oryginalnym modelu Johna Beebe. Tzn. zamiast oryginalnych postaw funkcyjnych bazujących na typologii Junga, mamy lekkie postawy funkcyjne, które wyróżniłem na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych.




12. ESTP.


W przypadku typu ESTP zmiana na powyższym schemacie jest tylko taka, że strzałki z archetypami Johna Beebe znajdują się bliżej siebie. W zasadzie więc schemat ten jest prawie taki sam jak schemat bazujący na modelu Johna Beebe, które przedstawiłem w rozdziale – „John Beebe – Model ośmiu postaw funkcyjnych i ośmiu archetypów”. Tzn. powyższy schemat jest w zasadzie taki sam, gdyż strzałki z archetypami Johna Beebe znajdują się na obszarach oryginalnych postaw funkcyjnych bazujących na typologii Junga. Z tego względu też następny schemat dla typu ESTP wg modelu Johna Beebe pozostaje bez zmian.




13. ISTP.


W przypadku typu ISTP zmiana na powyższym schemacie jest tylko taka, że strzałki z archetypami Johna Beebe znajdują się bliżej siebie. W zasadzie więc schemat ten jest prawie taki sam jak schemat bazujący na modelu Johna Beebe, które przedstawiłem w rozdziale – „John Beebe – Model ośmiu postaw funkcyjnych i ośmiu archetypów”. Tzn. powyższy schemat jest w zasadzie taki sam, gdyż strzałki z archetypami Johna Beebe znajdują się na obszarach oryginalnych postaw funkcyjnych bazujących na typologii Junga. Z tego względu też następny schemat dla typu ISTP wg modelu Johna Beebe pozostaje bez zmian.




14. ESTJ.


W przypadku typu ESTJ mamy analogiczną sytuacją jak przypadku typów znajdujących się na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych (intuicja, doznanie, myślenie, czucie). Tymi typami są: INTJ, ENFP, INFP, ESFJ, ESFP, INTJ, ESTJ, INTP.

W przypadku tych typów, strzałki z archetypami wyróżnionymi przez Johna Beebe, znajdują się na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych. Dlatego też archetypy Johna Beebe odnoszą się do lekkich postaw funkcyjnych.

Poniżej na schemacie dla typu ESTJ, dokonałem modyfikacji na oryginalnym modelu Johna Beebe. Tzn. zamiast oryginalnych postaw funkcyjnych bazujących na typologii Junga, mamy lekkie postawy funkcyjne, które wyróżniłem na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych.




15. INTP.


W przypadku typu INTP mamy analogiczną sytuacją jak przypadku typów znajdujących się na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych (intuicja, doznanie, myślenie, czucie). Tymi typami są: INTJ, ENFP, INFP, ESFJ, ESFP, INTJ, ESTJ, INTP.

W przypadku tych typów, strzałki z archetypami wyróżnionymi przez Johna Beebe, znajdują się na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych. Dlatego też archetypy Johna Beebe odnoszą się do lekkich postaw funkcyjnych.

Poniżej na schemacie dla typu INTP, dokonałem modyfikacji na oryginalnym modelu Johna Beebe. Tzn. zamiast oryginalnych postaw funkcyjnych bazujących na typologii Junga, mamy lekkie postawy funkcyjne, które wyróżniłem na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych.




16. ENTJ.


W przypadku typu ENTJ zmiana na powyższym schemacie jest tylko taka, że strzałki z archetypami Johna Beebe znajdują się bliżej siebie. W zasadzie więc schemat ten jest prawie taki sam jak schemat bazujący na modelu Johna Beebe, które przedstawiłem w rozdziale – „John Beebe – Model ośmiu postaw funkcyjnych i ośmiu archetypów”. Tzn. powyższy schemat jest w zasadzie taki sam, gdyż strzałki z archetypami Johna Beebe znajdują się na obszarach oryginalnych postaw funkcyjnych bazujących na typologii Junga. Z tego względu też następny schemat dla typu ENTJ wg modelu Johna Beebe pozostaje bez zmian.



Tak zatem przedstawiałyby się moje modyfikacje modelu Johna Beebe, które polegają na dodaniu do tego modelu lekkich postaw funkcyjnych, które na mandali charakterów znajdują się na obszarach podstawowych funkcji psychologicznych, czyli na obszarach intuicji, doznania, myślenia i czucia.

Poniżej zamieszczam jeszcze model Johna Beebe z moimi modyfikacjami dla wszystkich 16 typów Myers-Briggs. Na tym schemacie można jeszcze raz zobaczyć, które z typów dotyczą lekkie postawy funkcyjne, a do których typów odnoszą się oryginalne postawy funkcyjne bazujące na typologii Junga.




Powyżej więc przedstawiłem zmodyfikowaną wersję modelu Johna Beebe. Przypomnę, że modyfikacja ta polega na dodaniu do modelu Johna Beebe lekkich postaw funkcyjnych.

Dalej chciałbym przedstawić jeszcze model Johna Beebe w odniesieniu do modelu psychiki, jakiego używam w mandali charakterów. Umożliwia to powyższa zmodyfikowana wersja modelu Johna Beebe. Konkretnie, bardzo pomocne są tutaj strzałki z archetypami Johna Beebe.

Na poniższym schemacie przedstawiam strzałki z archetypami Johna Beebe, dla poszczególnych typów.



Na powyższym schemacie strzałki dla większości typów nie są w oryginalnym położeniu jak na szesnastu schematach dla poszczególnych typów, które zaprezentowałem wcześniej w tym rozdziale. Dla większości typów strzałki te poobracałem. Tzn. poobracałem je w ten sposób, aby strzałka z archetypem „#1. Bohater / Bohaterka” była skierowana ku górze. Dzięki temu możemy zobaczyć, jakie są kombinacje ułożenia poszczególnych strzałek z archetypami. I powyżej możemy zobaczyć też, że takich kombinacji jest osiem.

W takim razie dla większej przejrzystości na następnym schemacie wyróżnię te osiem możliwości.



Oprócz ośmiu kombinacji strzałek, na powyższym schemacie możemy zobaczyć też, których typów dotyczą poszczególne kombinacje. Widzimy, że każda z kombinacji dotyczy dwóch typów. I tu bardzo ciekawe jest to, że dwa typy mające tę samą kombinację strzałek, są typami opozycyjnymi. A zatem na mandali charakterów leżą one po przeciwnych stronach.

Kolejnym spostrzeżeniem, na które chciałbym zwrócić uwagę, jest to, że strzałki dla poszczególnych typów tworzą kształt zbliżony do krzyża. To podobieństwo do krzyża sprawia, że powyższe strzałki z archetypami Johna Beebe, możemy skojarzyć z modelem psychiki, jakiego używam w mandali charakterów. Przypominam, że schemat ten wygląda następująco.



Jak widzimy model psychiki, jakiego używam w mandali charakterów, ma postać kwadratu. W takim razie, strzałki z archetypami możemy umieścić wewnątrz. Pokazuje to poniższy schemat.



Powyżej wewnątrz modelu psychiki umieściłem kombinację strzałek dla typów ESFP i INTJ.

Mnie osobiście to, że można wkomponować strzałki z archetypami z modelu Johna Beebe do modelu psychiki, bardzo zachwyciło. Myślę, że jedno do drugiego bardzo pasuje.

Co prawda, strzałki z archetypami Johna Beebe dokładnie nie wskazują poszczególnych kropek, które symbolizują stany psychologiczne w mandali charakterów. Jednakże, jeśli by te kropki powiększyć, to można by założyć, że strzałki z archetypami wskazują poszczególne stany psychologiczne.

Na poniższym schemacie, umieściłem jeszcze wszystkie osiem kombinacji strzałek z archetypami Johna Beebe na tle modelu psychiki.



Analizując powyższy schemat, również jestem bardzo zachwycony. Jest tak dlatego, że różne kombinacje strzałek potwierdzają moje założenia jeśli chodzi o przemieszczanie się energii w naszej psychice.

Przypomnę, że model psychiki w mandali charakterów, jest podzielony na dwie części, czyli na dwa trójkąty. Na powyższych schematach
— górny trójkąt oznacza świadomość,
— a dolny trójkąt — nieświadomość.

Oprócz tego widzimy cztery punkty:
— górny punkt oznacza — stan świadomości,
— dolny punt — stan nieświadomości,
— punkty po prawej i po lewej stronie oznaczają stany pewności i niepewności siebie. Punkty te znajdują się na granicy pomiędzy trójkątami świadomości i nieświadomości.

W mandali charakterów założyłem, że:
— pomiędzy stanami psychologicznymi możemy się przemieszczać na różne sposoby,
— oraz, że nasze stany psychologiczne mogą zmieniać swoje położenie.

Dlatego też, punkty po prawej i lewej stronie mogą odgrywać rolę zarówno stanu pewności, jak i niepewności siebie. Stany te więc mogą zamieniać się miejscami.

Stany świadomości i nieświadomości również mogą zamienić się miejscami, ale dzieje się to rzadziej niż w przypadku stanów pewności i niepewności siebie. Dlatego, w zasadzie można powiedzieć, że:
— stan świadomości jest przeważnie w punkcie — stan świadomości,
— a stan nieświadomości przeważnie znajduje się punkcie — stan nieświadomości.

Teraz jak to można odnieść do modelu Johna Beebe?

Myślę, że możemy tu dokonać pewnych analogii: Tzn.:

  • Do stanu świadomości możemy przyporządkować następujące archetypy z modelu Johna Beebe:
    — #1. Bohater / Bohaterska,
    — #5. Opozycyjna osobowość.
  • Do stanu pewności siebie możemy przyporządkować następujące archetypy:
    — #2. Ojciec / Matka,
    — #6. Starzec / Czarownica.
  • Do stanu niepewności siebie możemy przyporządkować:
    — #3. Puer / Puella (wieczne dziecko),
    — #7. Trickster (przechera).
  • Do stanu nieświadomości możemy przyporządkować:
    — #4. Anima / Animus
    — #8. Demoniczna osobowość.

Teraz możemy spojrzeć na powyższych schemat i możemy zauważyć, że:

  • Archetypy #1 i #5 zawsze znajdują się w obrębie trójkąta świadomości. Archetypy #1 i #5, przyporządkowałem do stanu świadomości. I tu mamy potwierdzenie tego, że w stanie świadomości możemy przebywać:
    — W punkcie stan świadomości, czyli w punkcie gdzie jest nasz stan świadomości. (Na ten punkt zawsze jest skierowany archetyp #1).
    —W punktach stan pewności lub niepewności siebie, czyli ze stanu świadomości możemy przemieszczać się do punktów, gdzie są stany pewności i niepewności siebie. (Na te punkty jest czasami skierowany archetyp #5).
  • Archetypy #4 i #8 są analogiczne do archetypów #1 i #5 z tą różnicą, że odnoszą się do trójkąta nieświadomości. Archetypy #4 i #8 możemy więc przyporządkować do stanu nieświadomości. I tu mamy potwierdzenie tego, że w stanie nieświadomości możemy przebywać.
    — W punkcie stan nieświadomości, czyli w punkcie gdzie jest nasz stan nieświadomości. (Na ten punkt zawsze jest skierowany archetyp #4).
    — W punkach stan pewności lub niepewności siebie, czyli ze stanu nieświadomości możemy przemieszczać się do punktów, gdzie są stany pewności i niepewności siebie. (Na te punkty jest czasami skierowany archetyp #8).
  • Jeśli chodzi o pozostałe archetypy, czyli #2, #3, #6 i #7, to możemy je znaleźć zarówno w trójkątach świadomości, jak i nieświadomości. Archetypy te przyporządkowałem do stanów pewności i niepewności siebie. Mamy tu więc potwierdzenie tego, że w stany pewności i niepewności siebie znajdują się na granicy pomiędzy świadomością i nieświadomością. I od stanów pewności i niepewności możemy przemieszczać się stronę świadomości, jak i nieświadomości.

Na powyższych schematach, możemy zobaczyć, że John Beebe określił bardzo konkretnie, ułożenie poszczególnych strzałek z archetypami dla poszczególnych typów. Mam tu na myśli między innymi to, że w modelu Johna Beebe nie ma takiej dowolności przemieszczania się, jaką ja zakładam w mandali charakterów.

John Beebe zapewne może mieć rację, że dane typy mają właśnie takie tendencje przemieszczania. John Beebe w analizie jungowskiej ma tak wielkie doświadczenie i wiedzę, że mało kto może się z nim równać. Jeśli ktoś w ogóle takie istnieje.

Ja jednak zakładam, że to, wielkie odkrycia Johna Beebe, to zaledwie początek, tego, co może być jeszcze odkryte, jeśli chodzi o przemieszczanie się naszej energii psychicznej w różnych stanach psychologicznych dla różnych typów osobowości. Między innymi dlatego, model psychiki, jakiego używam w mandali charakterów, pokazuje wszystkie możliwe kierunki przemieszczania się od jednego stanu psychologicznego do drugiego.

Mam nadzieję, że w przyszłości dzięki rozwojowi badań nad osobowościami, będzie można bardziej precyzyjnie określić, jak przemieszcza się energia psychiczna dla poszczególnych typów. I dzięki temu będzie można tworzyć bardziej precyzyjne modele osobowości.

Ogólnie jednak teraz się bardzo cieszę, że odkrycia, jakich dokonał John Beebe, częściowo pokrywają się założeniami, jakich dokonałem w mandali charakterów.




Jacek BŁACH


Bibliografia:

Anima, Animus
Wikipedia
https://en.wikipedia.org/wiki/Anima_and_animus
https://pl.wikipedia.org/wiki/Anima_i_animus

John Beebe
Energies and Patterns in Psychological Type: The reservoir of consciousness.
Figure 3.7 Archetypes and the areas of personality they pattern
Strona 44, e-book edition
Wydawca: Routledge; 1st edition (22 Jun. 2016),

John Beebe
Energies and Patterns in Psychological Type: The reservoir of consciousness.
Figure 3.8. Archetypal complexes carrying the eight functions
Strona 45, e-book edition
Wydawca: Routledge; 1st edition (22 Jun. 2016).

John Beebe
Energies and Patterns in Psychological Type: The reservoir of consciousness.
Table 7.1 MBTI types showing pairing archetypal roles and types of awareness
Strona 123, e-book edition
Wydawca: Routledge; 1st edition (22 Jun. 2016).

John Beebe
Can there be a science of the symbolic?
Strona 183
Journal of Analytical Psychology, 2004, 49, 177 -191

John Beebe’s Eight-Function Model of Personality by Richard Owen panelist John Beebe | Carl Jung
YouTube channel — 52 Living Ideas
https://www.youtube.com/watch?v=lWpIbFdVQwk

John Beebe
Wikipedia
https://en.wikipedia.org/wiki/John_Beebe

Myers–Briggs Type Indicator
Wikipedia
https://en.wikipedia.org/wiki/Myers–Briggs_Type_Indicator

Puer aeternus
Wikipedia
https://en.wikipedia.org/wiki/Puer_aeternus

Trickster
Wikipedia
https://en.wikipedia.org/wiki/Trickster
https://pl.wikipedia.org/wiki/Trickster

Wise old man
Wikipedia
https://en.wikipedia.org/wiki/Wise_old_man

Unconscious Archetypes: BAPT In Conversation with John Beebe
YouTube Channel — BritPsychType BAPT
https://www.youtube.com/watch?v=ZSysDmGcKtQ


Proszę zwrócić uwagę na to, że teksty i ilustracje mojego autorstwa (Jacek Błach) w rozdziałach, w których opisuję teorię mandali charakterów (Mandala Charakterów — Teoria) są na licencji:
CC0 1.0 Universal
Dla tekstów i ilustracji innych autorów, które cytuję w moich pracach, mogą obowiązywać dodatkowe ograniczenia.