Aktualizacje
Aktualizacja 1.35 – komplementarność świadomości i nieświadomości.
W tej aktualizacji chciałbym zwrócić uwagę na komunikację pomiędzy świadomością a nieświadomością.
Zanim jednak powiem coś o komunikacji pomiędzy stanami świadomości i nieświadomości wrócę jeszcze do komunikacji pomiędzy stanami pewności i niepewności siebie.
W trakcie rozwijania mandali charakterów doszedłem do wniosku, że stany pewności i niepewności siebie mogą zamieniać się miejscami.
O przemieszczaniu się pomiędzy stanami pewności i niepewności siebie, i o tym, że stany te mogą zamieniać się miejscami, pisałem w „Aktualizacji 1.23 – Przemieszczanie się pomiędzy stanami pewności i niepewności siebie”.
Między innymi mówiłem tam o tym, że pomiędzy stanami pewności i niepewności siebie występuje swego rodzaju dwoistość (czy dualizm).
Na końcu aktualizacji 1.23 napisałem:
Ogólnie pewność i niepewność siebie można rozważać jako całość. Powyżej analizowałem dwie pewności siebie, czyli pewność i niepewność siebie. Ogólnie jednak można też powiedzieć, że mamy jakąś jedną dwu-biegunową pewność. I ta dwu-biegunowa pewność może być: duża lub mała, wysoka lub niska, ciężka lub lekka, mocna lub słaba, silna lub delikatna, twarda lub wrażliwa itp. Patrząc w ten sposób, dwu-biegunową pewność siebie można traktować tak jakby to była swego rodzaju skala czy zakres. Zakres ten będzie przebiegał:
— od zbytniej niepewności siebie;
— poprzez stany pośrednie, (gdzie pewność i niepewność siebie będą w równowadze albo jedno nad drugim będzie miało pewną przewagę);
— do zbytniej pewności siebie.
I taki właściwie można wyciągnąć wniosek z powyższej aktualizacji, że nie ma osobnej pewności i niepewności siebie. Jest jedna dwu-biegunowa pewność siebie, która może objawiać się na różne sposoby. Tzn. np. być albo silna, albo zrównoważona, albo delikatna.
W opisach dotyczących mandali charakterów będę jednak dalej używał pojęć „pewność siebie” i „niepewność siebie”. Pojęcia te bowiem są w języku polskim ugruntowane oraz są łatwo i intuicyjnie rozumiane.
W aktualizacji 1.23 wykonałem również symboliczny model psychiki, na którym zaznaczyłem obszar połączeń pomiędzy stanami pewności i niepewności siebie. Obszar ten może symbolizować nam:
- dualizm (czy dwoistość) stanów pewności i niepewności siebie,
- czy innymi słowy, ogólny obszar pewności siebie, która może mieć różne zakresy.
Na poniższym schemacie obszar ten obejmuje:
- punkty oznaczone jako „stan pewności i niepewności siebie”, oraz
- strzałki łączące te punkty.
Powyższy dualizm stanów pewności i niepewności siebie, jest bardzo fascynujący.
Dlatego też myślę, że warto zadać pytanie, czy analogiczny dualizm jak pomiędzy stanami pewności i niepewności siebie może występować również w przypadku stanów świadomości i nieświadomości.
Przyjrzyjmy się zatem, jak może przebiegać komunikacja pomiędzy stanami świadomości i nieświadomości. Żeby to przedstawić, wykorzystam powyższy symboliczny model psychiki.
Na mandali charakterów mamy trzy możliwe drogi przemieszczania się pomiędzy stanami świadomości i nieświadomości. Tzn. są to następujące drogi:
1. Połączenie poprzez jeden z punktów „stan pewności lub niepewności siebie”, czyli
stan świadomości ↔ stan pewności lub niepewności siebie ↔ stan nieświadomości.
2. Połączenie poprzez drugi z punktów „stan pewności i niepewności siebie”, który znajduje się po drugiej stronie, czyli
stan świadomości ↔ stan pewności i niepewności siebie ↔ stan nieświadomości.
3. I bezpośrednie połączenie, czyli
stan świadomości ↔ stan nieświadomości.
Myślę, że z powyższych trzech dróg komunikacji pomiędzy stanami świadomości i nieświadomości warto zwrócić uwagę na trzeci z powyższych schematów. Tzn. na schemat, który przedstawia bezpośrednie połączenie pomiędzy stanami świadomości i nieświadomości.
Myślę, że w przypadku tego bezpośredniego połączenia, komunikacja pomiędzy stanami świadomości i nieświadomości, może być bardzo intensywna. Być może nawet występuje pomiędzy nimi analogiczny dualizm, jak pomiędzy stanami pewności i niepewności siebie?
Przyjrzymy się więc tej bezpośredniej komunikacji pomiędzy stanami świadomości i nieświadomości.
Od czasu do czasu wracał do mnie ten temat i zastanawiałem się nad tym na różne sposoby. I doszedłem do wniosku, że bezpośrednia komunikacja pomiędzy stanami świadomości i nieświadomości jest bardzo intensywna i bardzo częsta.
Było to dla mnie zaskakujące odkrycie. I myślę, że wielu czytelników widząc powyższy wniosek, będzie również tym bardzo zaskoczona.
Jest tak między innymi dlatego, że przeważnie mówi się:
— że dostęp do nieświadomości nie jest taki łatwy;
— że nieświadomość przemawia do nas głównie poprzez sny albo wizje, jakie mamy na jawie;
— że nieświadomość może się przejawiać poprzez nasze zachowania, nad którymi nie potrafimy świadomie zapanować;
— że nieświadomość może przemawiać do nas poprzez tzw. synchroniczność, czyli jakieś przypadkowe wydarzenia i zbiegi okoliczności, które sprawiają wrażenie nieprzypadkowych. Tzn. po jakimś czasie spostrzegamy, że przypadkowe zbiegi okoliczności, zbiegły się akurat w taki sposób, że dzięki temu rozwiązały się jakieś nasze problemy, czy dzięki temu uświadomiliśmy sobie coś, co jest dla nas ważne. (Synchroniczność to termin wprowadzony przez Carla Gustava Junga);
— że nieświadomość może przejawiać się, kiedy jesteśmy pod wpływem jakichś środków odurzających, narkotyków czy używek;
— że nieświadomość może przejawiać się pod wpływem silnego stresu albo silnego podekscytowania jakimś szczególnym lub wyjątkowym dla nas wydarzeniem;
— itd.
Jak powiedziałem wyżej, wg mnie komunikacja pomiędzy świadomością i nieświadomością jest jednak dużo częstsza, bardziej intensywna i łatwiej dostępna niż we wyżej wspomnianych przykładach. I do tego wniosku możemy dojść, jeśli korzystamy z mandali charakterów.
A zatem dzięki mandali charakterów możemy bliżej się przyjrzeć komunikacji pomiędzy stanami świadomości i nieświadomości.
W sumie myślę więc, że bezpośrednią komunikację pomiędzy stanami świadomości i nieświadomości, można porównać do bezpośredniej komunikacji pomiędzy stanami pewności i niepewności siebie.
A w przypadku stanów pewności i niepewności siebie kontakty pomiędzy nimi mogą być:
— częste,
— intensywne,
— i do tego stany te mogą zamieniać się miejscami.
Dlatego też można powiedzieć, że jeśli chodzi o stany pewności i niepewności siebie, mamy tu do czynienia z dwoistością czy dualizmem tych stanów.
Jeśli chodzi o stany świadomości i nieświadomości to myślę, że występuje pomiędzy nimi podobny dualizm (czy dwoistość) jak pomiędzy stanami pewności i niepewności siebie.
W jaki sposób możemy to stwierdzić?
Niektóre czynniki, jakie mogą nam pomóc w odkrywaniu działalności stanu nieświadomości, wymieniam w poniższych punktach:
- Stan świadomości przeważnie przewodzi, czy innymi słowy, jest na pierwszym planie. Z kolei stan nieświadomości działa w tle, ciągle jest aktywny i ma silny wpływ.
- Znajomość swoich stanów pewności i niepewności siebie pomaga rozróżniać stany świadomości i nieświadomości.
Myślę, że kiedy rozróżnia się swoje stany pewności i niepewności, wówczas łatwiej jest dostrzec aktywność stanu nieświadomości. - Wiele zachowań wynikających ze stanu nieświadomości może być przypisywane stanowi świadomości.
Myślę, że wiele naszych zachowań wynika zarówno z wpływu świadomości, jak i nieświadomości. Możemy np. myśli i idee płynące z nieświadomości interpretować jako świadome. I nie zastanawiamy się po prostu, jaka część psychiki ma na nas wpływ w danym momencie. - Jeśli wiemy, jaki charakter ma nasz stan nieświadomości, to możemy łatwiej dostrzec jego działalność.
Wiedza o tym, jaki charakter ma nasz stan świadomości i stan nieświadomości może nam pomóc rozróżniać, które myśli, wizje, fantazje, emocje itd., płyną ze świadomości lub z nieświadomości.
Podsumowując, mandala charakterów umożliwia nam orientowanie się w naszych podstawowych stanach psychicznych, czyli stanach świadomości i nieświadomości oraz stanach pewności i niepewności siebie. I dzięki mandali możemy zaobserwować, kiedy i jak często przemieszczamy się pomiędzy poszczególnymi stanami.
Odnośnie do komunikacji pomiędzy stanami świadomości i nieświadomości, to jak powiedziałem powyżej, wg mnie komunikacja pomiędzy tymi stanami jest bardzo częsta.
Mandala charakterów może być bardzo przydatna w obserwowaniu komunikacji pomiędzy tymi stanami. Dzięki mandali możemy zaobserwować:
— kiedy,
— jak często,
— i w jakim stopniu
wpływa na nas stan świadomości lub stan nieświadomości.
To: kiedy, jak często, i w jakim stopniu, wpływa na nas stan świadomości i nieświadomości, zależy między innymi od:
— danej sytuacji:
— okoliczności, w jakich się znaleźliśmy;
— otoczenia, w jakim przebywamy:
— problemów, z jakimi mamy do czynienia;
— ludźmi, z którymi przebywamy czy współpracujemy;
— i wiele innych.
Wg mnie kontakty pomiędzy świadomością i nieświadomością są tak częste, że obojętnie co robimy, stany te ciągle kontaktują się ze sobą. Niejako, nasza świadomość i nieświadomość ciągle konsultują się ze sobą.
Przeważnie główną rolę ogrywa nasz stan świadomości, jednak od czasu do czasu na pierwszy plan wychodzi również nasz stan nieświadomości i odgrywa przewodnią rolę.
Jak wspomniałem wyżej, można to zaobserwować, mając do dyspozycji narzędzie, jakim jest mandala charakterów.
Aby symbolicznie przedstawić częstą komunikację na linii stan świadomości i nieświadomości, postanowiłem pogrubić strzałki, które łączą te dwa stany psychiczne. Możemy to zobaczyć na poniższym schemacie, gdzie strzałki pomiędzy stanami świadomości i nieświadomości są trochę grubsze, niż pozostałe strzałki.
Osobiście, teraz kiedy uświadomiłem sobie, że komunikacja pomiędzy stanami świadomości i nieświadomości jest bardzo częsta, to zacząłem się zastanawiać czy nazwa dla stanu nieświadomości jest odpowiednia? W zasadzie, jeśli patrzy się na to, co wyżej napisałem, to stan świadomości nie jest aż taki nieświadomy. Często bowiem mamy z nim bliski i częsty kontakt.
Wychodzi raczej na to, że stan nieświadomości jest nieświadomy dlatego, że nie uświadamiamy sobie tego, że jest on nam bliski i mamy z nim częsty kontakt.
Osobiście teraz wolałbym stan nieświadomości nazywać inaczej.
I myślę, że stan nieświadomości można by np. określać jako:
— stan komplementarny,
— stan dopełniający,
— stan wspomagający,
— stan uzupełniający,
— stan kompensacyjny,
— itp.
Osobiście postanowiłem już używać powyższych nazw dla stanu nieświadomości. Wolę więc określać stan nieświadomości np. jako „stan komplementarny” czy „stan dopełniający”.
W takim razie „nieświadomość” można by np. określać jako „komplementarność”.
Te nazwy są w sumie na razie moimi propozycjami. Będę się jeszcze nad nimi zastanawiał. Są to niejako nazwy pomocnicze, czy swego rodzaju drugie imiona.
Oczywiście ciągle będę używał nazw „stan nieświadomości” i „nieświadomość”, gdyż nazwy te są bardziej znane i przez to bardziej intuicyjne.
Oprócz tego jednak będę używał również:
— stan komplementarny czy stan dopełniający — jako kolejne „imiona” dla — stanu nieświadomości,
— komplementarność — jako drugie „imię” — dla nieświadomości.
Dodajmy zatem te nazwy do symbolicznego modelu psychiki, jakiego używam w mandali charakterów.
Jak możemy teraz zobaczyć:
— trójkątowi nieświadomości towarzyszy teraz również druga nazwa, czyli „trójkąt komplementarny”,
— a stanowi nieświadomości towarzyszy również nazwa „stan komplementarny”.
Jacek BŁACH
sierpień 2020
CC0 1.0 Universal
Dla tekstów i ilustracji innych autorów, które cytuję w moich pracach, mogą obowiązywać dodatkowe ograniczenia.