Aktualizacja 1.12 – zmienność stanów pewności siebie i niepewności siebie


W poprzedniej aktualizacji 1.11 wprowadziłem podwójne linie łączące poszczególne stany psychiczne. Linie te mają symbolizować przepływ energii psychicznej w dwóch kierunkach.

Myślę, że dzięki tej zmianie bardziej szczegółowo można przedstawić to, w jaki sposób energia psychiczna może przepływać pomiędzy stanami psychicznymi. Przede wszystkim zaś lepiej można zobrazować wpływ stanów pewności i niepewności siebie na psychikę, poszczególnych typów charakterów.

Wpływ stanu pewności i niepewności siebie jest bardzo ciekawy. W trakcie rozwoju mandali charakterów analizowanie stanów pewności i niepewności siebie ciągle wnosi coś nowego. I ciągle mam wrażenie, że w tej sprawie jest jeszcze wiele do przeanalizowania.

Ideę stanu pewności i niepewnościd siebie zaczerpnąłem z enneagramowi, w którym jest mowa o „relaksie” i „stresie”. W enneagramie poszczególne typu enneagramu podczas stresu lub relaksu niejako przemieszczają się do innych typów enneagramu. Tzn. w stresie lub w relaksie przejmują cechy innych typów.

W mandali charakterów zamiast enneagramowego stresu i relaksu użyłem pojęcia: stan pewności siebie i stan niepewności siebie.

Stany pewności i niepewności siebie są pojęciami bardziej ogólnymi. Wg mnie pojęcia relaks i stress są pojęciami zbyt wąskimi i nie oddają one tego wszystkiego, co może się wówczas dziać z poszczególnymi typami. Pojęcia stan pewności i niepewności siebie, mają tą zaletę, że mają wiele znaczeń oraz są sobie przeciwstawne. To przeciwieństwo ma podkreślać ich odwrotne względem siebie działanie na psychikę. Jednocześnie stany te wzajemnie się uzupełniają. Poza tym stany pewności i niepewności siebie lepiej pasują do dwóch kolejnych nazw stanów psychicznych, czyli stanów świadomości i nieświadomości. W sumie zatem mamy cztery główne stany psychiczne, które tworzą dwie pary przeciwieństw, tzn.:

  • świadomość – nieświadomość, oraz
  • pewność siebie – niepewność siebie.

Stany psychiczne i pary przeciwieństw, które one tworzą, mają bardzo ciekawe właściwości.

Stany psychiczne m.in. mają tę właściwość, że z jednej strony mogą one znajdować się w jakimś określonym miejscu na mandali charakterów, a z drugiej strony mogą się one przemieszczać czy zamieniać pomiędzy sobą, tzn.:

  • Stan świadomości może zamieniać się miejscem ze stanem nieświadomości.
  • Stan pewności siebie może zamieniać się miejscem ze stanem niepewności siebie.

W pierwszym przypadku (czyli w przypadku pary stanów świadomości i nieświadomości), to zazwyczaj rzadko zamieniają się one pomiędzy sobą. Rzadko zamieniają się miejscami. I przeważnie stan świadomości jest stanem wyraźnie dominującym nad stanem nieświadomości. Jednakże stan nieświadomości może bardzo często się kontaktować ze stanem świadomości. Stan nieświadomości może więc często działać niejako w tle stanu świadomości i może w ten sposób mieć na niego częsty wpływ.


W drugim przypadku (czyli w przypadku pary stanów pewności i niepewności siebie), to mogą one zamieniać się pomiędzy sobą dosyć często. Stany pewności i niepewności siebie mogą też być sobie równorzędne albo mogą na zmianę dominować jeden nad drugim.

Stany pewności i niepewności siebie są więc bardziej dynamiczne niż stany świadomości i nieświadomości. Tzn. stany pewności i niepewności są dosyć wyraziste, kiedy się pojawiają. Np. często możemy zauważyć czy wyczuć to, że ktoś jest pewny lub niepewny siebie. Jeśli analizujemy swoje zachowanie również świadomie, możemy stwierdzić czy przebywamy w stanie pewności, czy niepewności siebie.



Na powyższym rysunku wyróżniłem połączenia pomiędzy stanami pewności i niepewności siebie. Nad obszarem gdzie znajdują się te połączenia, widnieje napis „połączenia pomiędzy stanami pewności i niepewności siebie”. Na połączenia te składają się:

  • dwa połączenia (linie) będące częścią trójkąta świadomości
  • i dwa połączenia (linie), będące częścią trójkąta nieświadomości.

Takie osobne połączenia dla trójkątów świadomości i nieświadomości, ma symbolizować to, że przemieszczanie się pomiędzy stanami pewności i niepewności może odbywać się zarówno pod wpływem świadomości, jak i nieświadomości.

Na powyższym rysunku można zobaczyć również napisy w dymkach, które są następujące:

  • „stan pewności siebie lub niepewności siebie” i
  • „stan niepewności siebie lub pewności siebie”.

Takie opisy mają przedstawiać to, że stany pewności i niepewności siebie mogą zamieniać się miejscami.

Jak wyżej wspomniałem, stany świadomości i nieświadomości mogą również zamieniać się pomiędzy sobą, ale taka zamiana zachodzi dosyć rzadko. Dlatego też na powyższym rysunku na górze i na dole, możemy zobaczyć napisy mówiące o jednym stanie psychicznym:

  • stan świadomości i
  • stan nieświadomości,

W ten sposób przedstawiam to, że powyższe stany przeważnie zajmują stałą pozycję.


Podsumowując, można zatem powiedzieć, że stany pewności i niepewności siebie mogą być w dwóch miejscach. Tzn.:

  • w miejscu, gdzie jest stan pewności siebie, może znajdować się również stan niepewności siebie.
  • w miejscu, gdzie jest stan niepewności siebie, może znajdować się również stan pewności siebie.

Oprócz tego, że stany pewności i niepewności siebie mogą zamieniać się miejscami, to mają one też tę cechę, że mogą występować w jednym miejscu częściej niż w drugim.

Pojawianie stanu pewności siebie z większą lub mniejszą częstotliwością w jednym lub w drugim miejscu zostało schematycznie przedstawione na poniższym rysunku.



Jeśli stan pewności siebie pojawia się najczęściej w jednym punkcie, wówczas ma to wpływ na przepływanie energii psychicznej po trójkątach świadomości i nieświadomości. Tzn. energia psychiczna we większym stopniu przepływa w jednym z kierunków. Aby to zobrazować, na powyższym rysunku strzałki biegnące w jednym kierunku są grubsze od tych, które biegną w przeciwnym kierunku.

Na następnym rysunku schematycznie jest przedstawiona sytuacja, kiedy stan niepewności siebie pojawia się częściej w jednym punkcie niż w drugim.


Częste przebywanie w stanie niepewności siebie ma też wpływ na przepływanie energii psychicznej po trójkątach świadomości i nieświadomości. Tzn. energia psychiczna również we większym stopniu przepływa w jednym z kierunków. Jak na poprzednim schemacie, zobrazowane to zostało, za pomocą różnej grubości strzałek biegnących w przeciwnych kierunkach.



Jacek Błach
Czerwiec 2016
Proszę zwrócić uwagę na to, że teksty i ilustracje mojego autorstwa (Jacek Błach) w rozdziałach, w których opisuję teorię mandali charakterów (Mandala Charakterów — Teoria) są na licencji:
CC0 1.0 Universal
Dla tekstów i ilustracji innych autorów, które cytuję w moich pracach, mogą obowiązywać dodatkowe ograniczenia.